رازيبوون بةفيدرالَيزمي ثاريَزطاكان واتة وازهيَنان لةخويَني شةهيدان و. . .  سيروان تؤفيق

 

13-05-2011 04:46

لةديَر زةمانةوة كوردستان خةلَكةكةي بةكةساني ئازاو ضاونةترس ناسراون، و هيض كاتيَك ضؤكيان بؤ دوذمناني داطيركةر دانةناوة، ئةطةر ويستبيان خاكيان داطيربكةن. بؤية ضةندين شؤرِشي يةك لةدواي يةكيان بةرثاكردووة لةدذي داطيركةران. لةميَذوودا ضةندين جار توانيويانة كيانيَك بؤ كورد دروست بكةن و لة كوردستاندا كورد حوكمرِاني بكات و ميرنشينةكان لةئةنجامي خةبات و قورباني طةلي كورد هاتؤنةتة ئاراوة. بةلآم مخابن لةبةر نارِيَكي و ناتةبايي ئةوساي حوكمرِاناني، هةر زوو ئةو كيان و ميرنشينانة لةناودةضوون، تةنها هؤكاري لةناوضوونيشيان دةطةرِيَتةوة بؤ كةم تيَطةيشتني دةسةلآتداران بؤ كيَشة نةتةوايةتيةكة. ضونكة ئةوان وايان دةزاني كة دةبيَ وةكو ئاغايةك هةلَسوكةوت بكةن لةطةلَ دةورووبةري خؤياندا.

بؤية هةستة نةتةوايةتيةكة بةلاي ئةوانةوة زؤر كةم بوو، بةلَكو هةر نةبوو، ليَرةدا ئةوةي مةبةستمة بيلَيَم ئةوةي ئيَمة رةخنة لةوانةي ثيَش خؤمان دةطرين كة طواية هةستي نةتةوايةتيان لاوازبووة، بةلآم دواي سةدةي نؤزدةهةم دةبينين ضةندين شؤرِشي مةزن كراوةو كيان دروستبووة، وةكو "ميرنشيني بابان و كؤماري مهابادو شؤرِشة يةك لةدواي يةكةكاني باشووري كوردستان كة بةطةورةترين شؤرِش و بةرخودان و خؤرِاطري ناوةزةد دةكريَن. بةلآم ديسانةوة بةهؤي ثيلاني دوذمنان و ناحةزان و هاوكاري خائيناني نيَو خودي كورد توانيويانة ئةم شؤرِشانة لةباربةرن.

بةلآم دواي راثةرِينة مةزنةكةي ئاداري 1991 كة سةرجةم خةلَكي كوردستان تيَدا بةشداربوون، و دوذمنانيان لةخاكي كوردستان وةدةرنا، و داوتر كؤضرِةوةكةي بةهاري 1991 كةهةموو خةلَكي كوردستان بةتيَكرِا كؤضيان هةلَبذاردو خاكيان بةجيَهيَشت، ضونكة ئامادةنةبوون سةر بؤ دوذمني بةعسي رووخاو دابنويَنن، دواتر بةهةولَي سياسةتمةداراني كوردو دؤستاني طةلةكةمان توانيان ناوضةيةكي ئارام لة باشووري كوردستان بؤ خةلَكةكةي دابين بكةن، ئةوةبوو دواتر هةلَبذاردنة ميَذوويةكةي ثةرلةماني كوردستاني بةدوادا هات و كوردستان بؤ يةكةمجار بوو بةخاوةن ثةرلةمان و حكومةت، ئةمةش ئاواتيَكي بضووك بوو بؤ طةلي كورد هاتةدي.

ثةرلةماني كوردستان هةر زوو برِياريَكي طرنطيدا، ئةويش فيدرالَيزم بؤ كوردستان كة لةطةلَ كاتوساتي ئةوساي ناوضةكة دةطونجاو داكؤكي ليَ دةكرد، و جيَطةي دلَخؤشي هةموو جةماوةري كوردستان بوو. كة ثةرلةماني كوردستان برِيار لةضارةنووس بدات و داكؤكي ليَ بكات. ئةو برِيارة هةر وةكو خؤي مايةوة، هةرضةندة لةلاي دوذمناني طةلي كورد ئةم برِيارة داطيركةران بةهةرِةشةيان دةزاني، و ثةيتا ثةيتا ثيلانيان بؤ دادةرِيَذت بؤ لةباربردني ئةو دةسكةوتة، بةلآم هيضيان ثيَ نةكرا، لةبةرامبةر خؤرِاطري طةلي كورد. دواي ئةو هةموو طؤرِانكاريانةي كة لةناوضةكة روويدا، كة طةورةترينيان لةناوضووني رذيَمي بةعسي فاشيزم و بةكؤتاهاتني دةسةلآتي تاوان لةرؤذهةلآتي ناوةرِاست، هةموو كورديَك ضاوةرِيَي دةكرد عةرةبة بةناو باشةكان كة هةرضةند باشيان نية. ئةوانةي خؤيان بةعةرةبي مؤديَرن و ثيَشكةوتنخواز دادةناو ثشتطيري ئةو برِيارةي ثةرلةماني كوردستان بكةن بؤ وةدةستهيَناني فيدرالَيزم بؤ كوردستان كة كةمترين مافي رةواي طةلي كوردة لة باشووري كوردستان، بةلآم بطرة نةك ثالَثشتيان ليَ نةكرد، بةلَكو هةولَي لةناوبردنيشي دةدةن، وةكو ئةوةي ئةمرِؤكة دةيبينين لةو عةرةبانةي كة لةئةنجوومةني حوكمي عيَراقيدا هةن، كة فيدرالَيزم بةتاوان دةزانن بؤ طةلي كورد، كة كةمترين مافي رةواي خؤيةتي. ئةوتا نةك عةرةبةكان، بطرة توركمانةكانيش دذي هةلَويَست و برِياري ثةرلةماني كوردستان و ئيرادةي خةلَكةكةين، بةوةي كة طواية كوردةكان دةيانةويَت كةركوكيان ليَ داطيربكةن، هةر وةكو ئةوةي بلَيَي كةركوك مولَكي توركمان بيَت، و ئةوان سةدان سالَة خويَنيان بؤ رشتبيَت و ئةنفال كرابيَتن لةسةر كةركوك. جا ليَرةدا هةقة بثرسين لةنويَنةراني كورد لةئةنجوومةني حوكمي عيَراقي ضؤن توانيويانة واذوو لةسةر ئةو برِيارة بكةن، كة فيدرالَي لةسةر ئاستي ثاريَزطاكان بيَت بؤ عيَراق و كوردستان بةتايبةتي. خؤ ئةطةر وابوو، ئةدي خةبات و قوربانيداني طةلي كورد لةثاي ضي؟؟ ئةدي كوا برِياري ثةرلةماني كوردستان كة فيدرالَيزم بؤ كوردستانة؟؟ كة برِياريَك بوو بؤ ئةوساتةي ناوضةكة دةطونجا، خؤ ئيَستا هةقي خؤمانة داواي سةربةخؤيي بؤ كوردستاان بكةين، نةوةكو فيدرالَيزم بؤ كوردستان، ضونكة ئيَمةي كورد بةقةد هةموو عيَراقيةكان قوربانيمانداوة كةئةمرِؤكة ئةوان سةربةخؤ دةبن، بؤ ئيَمةي كورد هةقمان نية داواي دامةزراندني دةولَةتيَكي كوردي سةربةخؤ بكةين لةباشووري كوردستان. من ليَرةدا ثرسياريَك ئاراستةي هةموو نويَنةراني كورد دةكةم لةئةنجوومةني حوكمي عيَراقي، ئةوانةي واذوويان لةسةر ئةم برِيارة نةكردووة، با بةراشكاوي لة كةنالَةكاني راطةياندن باس لةهةلَويَستي خؤيان و طةلي كورد بكةن. "تةرِو وشك" بةيةكةوة نةسوتيَ، هةمووان بةيةك ضاو تةماشا نةكريَن، ضونكة واذووكردن لةسةر برِياري فيدرالَيزم لةسةر ئاستي ثاريَزطا، واتة وازهيَنان لةخويَني شةهيدان، وازهيَنان لةهةلَةبجةي خويَناوي، وازهيَنان لةئةنفال، طؤرِي بةكؤمةلَي كورد، وازهيَنان لةخةبات و قوربانيداني دةيان سالَةي رابردوو. بؤية ئةم برِيارة بةهيض شيَوةيةك لةطةلَ خواست و ئيرادةي طةلي كورددا ناطونجيَ و طةلي كورد تةقةبوولي ناكات كة جاريَكي دي ثارضةثارضة بكريَتةوة ودابةش بكريَتةوة، بؤية دةلَيَم دةولَةتي كوردي مافي خؤمانة نةك رازيبوون بة فيدرالَيزمي ثاريَزطاكان، ضونكة ئةمرِؤكة هؤشياري كورد لةوة زياترة بةوةي كة رازي بيَت بة فيدرالَيزمي ثاريَزطاكان. .

sirwantofiq@yahoo. com