تايةر حةسةن دةيةوصت موحاكةمةي جةماوةري ئاشكراي عاديلانةي سةدام بكات ! ... رةحمان مولود

 

13-05-2011 05:08

 

لة رؤذي 27، 12، 2003 لة سمينارصكدا لة ثالَتاك، تايةر حةسةن ئةندامي حيزبي كؤمؤنيستي كرصكاري عصراق، داواكاري ئةوة بوو كة موحاكةمةيةكي عاديلانةي جةماوةري ئاشكراي سةدام بكرصت، خؤزطة ئةو بةرصزة بة نووسين رووني دةكردةوة كة دةستةواذةي " محاكةمةي جةماوةري ئاشكراي عاديلانة"ْ ياني ضي ؟

تايةر حةسةن واي ثصشنيار دةكرد كة موحاكةمةي سةدام ببصتة خالَصكي وةرضةخان لة مصذووي عصراق و ناوضةكةش، بؤ نموونة لة نصوان قسةكاني ووتي " موحاكةمةكردني سةدام بة شصوةيةك بصت رصطا خؤش بكات بؤ نموونة كةسصكي وةك (حوسني موبارةك) يش رؤّذصك دادطايي بكرصت "

 ضاوةرواني لةوةي كة موحاكةمةيةكي "جةماوةري و ئاشكرا و عاديلانة"ي سةدام، خالصكي وةرضةرخان بصت لة مصذووي عصراق و ناوضةكةو ئيتر لةمةودوا ديكتاتؤرةكان لة ترسي ئةوةي بة ضارةنووسي سةدام نةطةن، لة ملَهووري و كارة فاشستةكانيان بسلَةمصنةوة، نةك هةر خةونصكي ثةمةيية، بةلَكؤ سادةترين و نازلترين لصكدانةوةشة كة من بيستوومة لةو أؤذةي سةدام طيراوة و قسة لةسةر موحاكةمة كردني لة ئاراداية.

لة بةرامبةر ثرسيارصكي من، ئةوة ضؤنة مةسةلةي ديكتاتؤريةتت لة عصراقدا دابةزاندووة بؤ ئاستي مةسةلةي شةخسي سةدام؟ وةلآمةكة ئةوة بوو " من باسةكةم موحاكةمةي سةدامة"، كة من لة كاتي ثرسياركردن ثصش وةخت ثصم ووتبوو ئةمة وةلام نيية ضونكة ئةو هةر باسي موحاكةمةي سةدامي نةدةكرد، ئةو زؤر باسي تريش لة ضةشني، مافي منالآن و ذنان و مةسةلةي طرتني ئؤجةلان هتد هصنابووة طؤرص. بؤ رةخنةطرصكي شصلطير لة سيستةمي ديكتاتؤري، نةك كةسصكي تةبليغضي حيزبي، باسكردن لة رةط و ريشةي ديكتاتؤري و ئةو هؤيانةي دةبنة سةر هةلداني ديكتاتؤري ئةطةر طرنطتريش نةبصت لة مةسةلةي كارة ديكتاتؤرةيةكان و قوربانياني ديكتاتؤر ئةوة لاني كةم بة قةدةر ئةوان طرنطة. تايةر حةسةن كة ناضصتة سةر باسي رةط و ريشةي ديكتاتؤري لة بةردةم خةلك، لة بةر ئةوة ني ية كة بواري باسةكةي زؤر تةسك كردبصتةوة و بيةوصت تةركيز لة يةك مةسةلة بكات كة دةيةوصت واي نيشان بدا، لة بةر ئةوةش نيية كة لةو كاتةدا باسي ديكتاتؤري لة بير كردبصت، ضونكة ئةوكات حوزري لة قةباحةتي طةورةتر دةبصت، ئةو نايةوصت باسي ئةو مةسةلةية، واتة مةسةلةي زةمينةي سةر هةلداني ديكتاتؤري، بكات لة بةردةم خةلكدا، ضونكة خؤشي لةو تاقيكردنةوةية دةرناضصت، هةر بؤيةشة هةول دةدات مةسةلةي ديكتاتؤري بطؤرصت بة مةسةلةي تاكة كةس و بة طوصطريش بلص كة ئةو مةسةلةية لة رصطاي موحاكةمةيةك ضارةسةر دةكرصت.

 

 طرفتي تايةر حةسةن موحاكةمةي سةدامة نةك موحاكةمةي ديكتاتؤر. تايةر حةسةنيش لة مةملةكةتي ذصر دةسةلاتي خؤي يان باشتر بلصيين لة بازنةي مةئمووريةتي خؤي ديكتاتؤرة، ئةويش لة سةرةتاي دروستبووني حيزبةكةي كة دةيةك دةبصت ئةندامي كؤميتةي ناوةندي ية، يةك زةرة طومانيشم نيية ئةطةر حيزبةكةي دةيةكي تريش بذي ئةو هةر ئةندامي ناوةندي دةبصت. (لة زؤرصك لة وولاتاني ئيمثريالي غةربي بة ياسا رصطا لةوة طيراوة كة هيض كةس لة 8 سال زياتر سةركردة بصت) . ئةنداماني حيزبي كاك تايةريش لة رصثؤانةكانيان لة كةركوك و بةغدا وصنةي لصدةر و باوكي سةركردة هةلدةطرن، ئةوانيش هوتافي تةمةن درصذي بؤ سةركردةكانيان فصري خةلكي دةكةن و هيض بلاوكراوةيةكي ئةوانيش مافي لة ضاثداني نيية بةبص وصنةي سةرؤك و سةركردةي نةمر، حيزبةكةي كاك تايةريش ليدةر و سكرتصر و لصذنةي تةنفيزي و مةكتةبي سياسي و كوميتةي ناوةندي و لصذنة رصبةراتي هتد هةية كة يةك سوثاي كرصكاران دةبصت كار بكات تاكو ئةو هةموو ئةفةندية كار نةكةرة تصر نان بكرصن هتد.

 لصكدانةوةي تصروتةسةل لةو زةمينةي كة دةبصتة هؤي سةرهةلداني ديكتاتؤر ثصوستي بة نووسيني زياد لة ثةرتووكصك هةية و لةو كورتة روونكردنةوةية جصطاي ئةوة نيية كة باسي لصبكةم، بةلام سةرةنجي خؤصنةر بؤ ضةند خالصك رادةكصشم : من لةو ضةند دصرةي خوارةوة قسة لةسةر حيزبي كومةنيست ناكةم بةلكؤ قسة لةسةر ئةوة دةكةم كة تايةر حةسةن نةيويست قسةي لصبكات- ئةو حيزبةي ثصي وابص كةسةركردةكاني نةك هةر هةلَة ناكةن بةلكؤ مقةدةسن و لةسةروي هةموو ياسايةكن، ئةو حيزبةي كة ثصي وابصت كة حيزب و دواتريش دةولةت تةنها تاكة كةسصك يان نوخبةيةك توانايي بةرصوةبردني هةية، ئةو حيزبةي كة سةركردةكانيان دةوري خؤيان دةدةن بة كةساني ماستاوضي و هيض لةبار نةبوو و ئينسان كوذ، ئةو حيزبةي لةسةر درؤ و ثروثاطةندة دةذصت، ئةو حيزبةي لصثسراوةتي هةلناطرص بةرامبةر جةماوةر بؤ ئةو كارانةي ئةنجامي دةدات هتد، زةمينةي باش دةخولقصنص بؤ هاتنة سةركاري ديكتاتؤر.

بةرصز تايةر حةسةن، ئةو مةسةلانةي كة دةبصت بدرصنة بةر باس و لصكولينةوة و رةخنة طرتن و سميناريان بؤ بطيرصت ئةوانةن كة باسم كردن لة سةرةوة، هةر بة تةنها باسكردن لة سةدام بة بص ئةو مةسةلانةي سةرةوة نةك نابصتة خالصكي وةرضةخان بةلكؤ باسصكي نةزؤكةيشة. هةر طروث و رصكخراوصكش بيةوصت قناعةت بة كةسصك بصنصت كة ئةوان لة سبينصدا دونيايةكي باشتر لةوةي سةدام فةراهةم دةكةن دةبصت هةر ئةورؤ لة سنووري دةسةلاتيان و ثراكتيكي رؤّذانةي ذياني حيزبيان وصنةي دونياكةي سبةينص ببيندرصت.

28، 12، 1997