كورد و ئةلَمانيا و نازييةت!  ... حةسةن سةيدباقي

 

طؤرِنكاريةكان سةردةم، هؤشداري دةداتة مرؤظ، تا بتوانيَت ئةركةكاني بطؤرِيَت و بزانيَت لة داهاتوودا ضي دةكات. ئةوةي ئةمرِؤكة لةدةرةوة دةذي، هةست بةو طؤرِانكاريانة دةكات بةتايبةت لة ئةلَمانيا. باري ئابووري و كؤمةلاَيةتي، دواتر سياسي طؤرِانكاري خيَرا بةخؤوة دةطرص و دذ بة ثةناهةندةكان بزووتنةوة بةطةرِ دةخريَت. لةسالَي داهاتوودا زياتر ياساو رِيَساكاني ئةم وولاَتة دةبيَتة رِيَطر و بةربةستيَكي طران لةبةر بةردةوامي ذياندا. زؤربةي كوردةكان وةلاَمي نيَطةتيظ رِووبةرِويان دةبيَتةوة، بةتايبةت ئةوةي داواي رِةطةزنامةي ئةلَماني دةكات، لةبةر ئةوةي ئةكتةكةي دةكريَتةوةو ثاشان سةرة ديَتة سةر ئةواني تر. بةبيانووي ئةوةي سةددام نةماوةو ذيان ئاسوودةو طوزةران رِووةو باشي دةرِوات. ئةمةش دذي بنةما سةرةكيةكاني مافي مرؤظة. لةكاتيَكدا ئةمة دةطوزةريَت كة ئابووري ئةم وولاَتة رِووةو هةلَئاوساوي دةضيَت. هةروةك لةم ماوةيةدا سريلانكيةكانيشي طرتوةتةو دويَنيَش سربيةكان بوو. لةكاتيَكدا بانطةوازي بالَويَزخانةو كارمةندة ئةلَمانيةكان دةكات ضي خيَراية ئةو وولاَتة (عيَراق) بةجيَبهيَلَن. قةيناكة ضوون ئةوانة مرؤظن و بوونيان هةية!. بةلاَم بؤ عيَراقيةكان بة ثيَضةوانةوة. بةلَص رِؤذ لة دواي رِؤذ بةرةي نازيي لةم وولاَتةو دةولَةتة ئةوروثيةكاندا، رِوو لةزياد و ئاشكرابوون دةكةن. هةروةك ثارتة نويَكةي ئةلَمانيا _NPD كةو تؤتة جموجولَ و طةرةكيةتي بة رِيَطةي ياسايي كة ثيَشتر قةدةغةبوون دةست بةكاربنةوة، هةروةك ئةوةي لة زارلاندا ديمان، لةئةنجامي هةلَبذاردندا رِيَذةي 4% يان بةدةست هيَنا لةكاتيَكدا ثارتي سةوزةكان و سؤسيال ديموكراتةكان لة ثاشةكشةدان. هةروةها ثارتي ليبرالي كة لةناوةرِؤكدا نازيين نزيكةي 5% هيَناوة وة ديموكرات مةسيحةكان رِيَذةي بةرزيان بةدةست هيَناوة 47% .

ئةمة بوية هؤي هةست بة مةترسي كردني زيندوو بوونةوةي نازي. ثيَدةضيَت لة زاكسنيش رِيَذةي بةرز بةدةست بهيَنن. (هةرضةند ئةم نووسراوة طةلي ثيَشتر نووسيبووم، بةلاَم هةنووكة دةستم بةنووسيننةوةي كرد كة نازيةكان لة زاكسن نزيكةي 10% يان بةدةستهيَناوة) لةئةنجامي ئةو بؤشاييةي كةهةية، بووني بيَكاريةكي يةكجار زؤرو طؤرِانكاري رِيفؤرمي سؤيالي ئةم ولاَتةية، نازييةكان دةيانةويَت لةو كةليَنةوة بيَنة ذوورص، ثروثاطندةكانيان بكةن و بيخةنة خزمةت بزووتنةوة دذ مرؤظيةكةيان بةواتايةكي دي دذي بيانيةكان (ثةناهةندةكان) . هةروةك ئةزمووني كؤني رِايخي سص و هةلَبذاردني ثارتةكةي هيتلر، و طرتنة دةستي دةسةلاَت لةلايةن فاشيستةكانةوة، بردني وولاَت و دنيا بةئاقاري شةرِيَكي كاولكاردا.

لة ئةلَمانيادا باري ئابووري رِؤذ لةدواي رِؤذ بةرةو خراثي دةرِوات، نرخي شمةك لةبةرزبوونةوةدايةو ئاستي طوزةراني ذيان بةرةو خراثي و بةدةستهيَناني مانطانةي كةم دةرِوات. بؤية دةكريَت كوردةكان و طروثة كوردي و بيانيةكان شانبةشاني بزووتنةوةي دذة رِيفؤرمة تازةكاني ئةم وولاَتة بووةستنةوة لةطةلَ طروث و لايةن بةرثرسةكاني ئؤثؤزيسيوندا بن. تا بةلاني كةم بتوانريَت بزووتنةوةيةكي واقعي بةطةرِ بخريَت بؤ داهاتووي خؤيان و مندالَةكانيان، كة لةبةردةم مةترسيةكي طةورةدان.

ئةلَمانيا

ئؤكتؤبةري 2004

info@kurdistannet.org

ضاثيكة

كاتي بلآوكردنةوة 

www.kurdistannet.org

Hit Counter