يا كةركووك و موسل يان دةست بةردانمان لة هةردووك ... ماكؤ دليار

 

يةكصك لة نةهامةتييةكاني طةلَي كورد ئةوةية كة خؤمان لة أاستيةكان ئةشارينةوة و قةت دان بة دؤراندني خؤمان داناهصنين. هةموو ميللةتصك ضةند خووصك و ضةند تايبةتمةنديةكي خؤي هةية كة بة درصذاي ذيانيدا لةطةلَيا ئةذيص و دةستبةرداري نابص. ئصمةش خوومان بة ضةند تايبةتمةنديةكةوة طرتووة و حةز ناكةين دةست بةرداري بيين.

يةك: لة ثاش أووخاني ئيمثايايي مادةكان كورد هةر ضةوساوةتةوة، ضةوسانةوة لةطةل جيناتي لةشمان تصكةل بووة و هةرطيز حةز بة ئازادي خومان ناكةين حةز بة ضةوسانةوة دةكةين هةم لة تاكدا ئةيبينين و هةم لة كؤدا.

دوو: ناخؤشيةكان زوو لة بير ئةكةين و غةم لة سبصي ناخؤين، هةر ئةلصن بة تةماي خوا.

سص: ئصمة بصطانة ثةرستين و نةتةوة ثةرست و خاك ثةرست نيين.

ضوار: قةت وانة لة مصذوو وةرناطرين لة كاتصكدا مصذووي كورد هةر دووثات ئةبصتةوة هةر هةمان سةركردةش بؤمان زيندوو ئةبصتةوة.

ثصنج: ميللةت وةكو مةأ بة دواي شوان هةردةم بة دواي سةركردة ئةكةوصت و نازانصت بة دواي ضي كةوتووة.

ئةمةوص تيشكصك بخةمة سةر ئةم ضةند خالانةي سةروة.

لة سايكؤلؤجيةتي مرؤظدا ئةطةر أؤذانة يةكصك لصدان بخوات ئيتر بةم لصدان أادصت. ئةطةر أؤذصك لصدان نةخوات ئةوا خةوي لص ناكةوصت. ئصمةش هصندة بة ضةوساندنةوة أاهاتووين كة حةز بة ئازادي ناكةين. لة مصذوودا زؤر جار شؤرشمان كردووة لة ثاشان تةختي ثاشايةتيمان داواتةوة بصطانة تاوةكو بؤ جارصكي تر بمان ضةوسصنصتةوة. وةك سةلاحة ديني ئةيوبي، خزمةت كردن كةمال ئةتاتورك، خزمةت كردني كودةتايةكاني عصراقي نوص، يارمةتي داني خومةيني، بؤ دواجار سةروكي عصراق نوص غازي ياوةر كة دلَنيام ئةويش هةر هةمان سةدامةكةي جارانة بةلام لة خصلصكي ترة. ئةو ئازاديةي كة بةدةستمان هصنا ئةوةتا بؤ جارصكي تر حةز ئةكةين بضينةوة ذصر باري عصراق تاوةكو بؤ جارصكي تر ئةنفال بكرصنةوة.

ئايا ئةمة هؤي ئةوةية كة ئةم سةركردانة وانة لة مصذوو وةرناطرن ياخود ضةوساندنةوة بؤتة ثيشةي ئصمة ئةطينا بؤضي ئصمة وانة لةيةك شت وةرناطرين. ئايا ئصمة ئةم ناخؤشيانةمان لة بير ضوو، ئايا ئةوةمان لة بير ضوو كة عةرةبصك بة زيلةيةكةوة داواي ناسنامةي لص ئةكردين، ئةومان لة بير ضوو كة كةمال ئةتاتورك جلي كوردي لة بةر ئةكرد، ئةومان لة بير ضوو كة خومةيني هاتة سةر حوكم دلسؤزي خؤي بؤ كورد دةربري و ثاش سالصك مالي كوردي وصران كرد. ئيتر دةبص ضي ضاوةروان بكرصت لة كاك غازي ياوةر كة لةيةكةم أؤذدا بة جلي عةرةبي هاتة سةر ثةردةي تيظي. نا بةلآم ئةمجارة بة تةمامي خوا حالمان باش ئةبص!

ئصستا هةر باس باسي كةركوكة بابزانين قودسيةتي كةركوك لة ضي داية تاوةكو بؤتة دلَي كوردستان ئةبص ضي هةبص لة كةركوك تاوةكو ئةو هةموو شةرةي بؤ بكرص. ئةوة ثرسيارة ئةبص بيكةين و نابص هيضي تر وةكو مةأ بة دواي شوان بكةوين. ئةبص بثرسين كةركوك هي عةرةبة ياخود هي كوردة يان توركمان؟

لصرةدا ئةبص سةركردةي كورد وةلآمي ئةم ثرسيارانة بداتةوة:

كةركوك ئةوة ئةهصنصت شةري بؤ بكرصت، ئةطةر ئةوة ئةهصنصت بؤضي:

أ‌)       لةبةر ئةوة نةوتي هةية؟

ب‌)      خاكي كوردة؟

ت‌)     زؤرينةي خةلكةكة كوردن؟

عةرةبةكان ثصمان ئةلصن ئصوة شةأ بؤ كةركوك ئةكةن لةبةر ئةوةي نةوتي تصداية ئةطةر ئةم نةوتة نةبواية ئةوا خؤتان بة كوشت نةئةدا. تؤ بلصي ئةمة أاست بصت.

بةلص ئةوة أاستة ئةطةر نا بؤضي باسي شاري موسل ناكرصت. هةتا ئصستا سياسةت مةدارصكي كورد ياخود سةركردةيةكي كورد باسي موسل ناكات. بؤضي:

أ‌)       لةبةر ئةوة نةوتي نيية؟

ب‌)     لةبةر ئةوةي شاري كوردي نيية و هيض لة مصذوو نازانصت؟

ت‌)     لةبةر ئةوة عةرةبي زؤرة؟

لةسةر ئةم سص خالانةي سةرةوة كة بةراوردصكة لة نصو موسل و كةركوك ضةند ثرسيارصك دصتة ثصشمان.

ئةطةر ئصمة نةوةت ثةرستين و شةر بؤ نةوةت ئةكةين هةق نيية كوري كورد بؤ ثارة بة كوشت بدةين. ثةنجةيةكي منالَي كورد بة هةموو مالَي دونيا نادةم. ئينجا ئةوة منالَة لة كةركوك بصت ياخود لة هةندةران بصت. ئةوة ناهصنصت طياني منالَكي كوردي أوح سثي بؤ نةوتصكي أةش بة كوشت بدةين. ئةطةر سةركةردةكاني كورد هصندة متمانةيان بة سةرؤكي داهاتووي عصراقة و ئةزانن ئةبيين بة ولآتي سةربةخؤ بة بص كةركوك با واز لة كةركوك بصنين و خةلكي كةركوكيش بصن و شارصكي تريان لة ناو كوردستاندا بؤ درووست بكةين، دةشتي هةولصر و شارةزوور هصندة بةرينة جيطاي هةموو كةركوكيةكان ئةبصتةوة. ئيتر وةك ضؤن وازمان لة موسل هصناوة با ئاواش واز لة كةركوك بصنين خوصني ئةو شةهيدانةش با ببصتة قورباني سياسةتة ضةوتةكاني سةركردةكانمان. با هيضي تر شةر نةبينين با بة ئاشتيانة بذين و وةك قةرداشة توركةكاني هةولصر و كةركوك كة شةهيدصكيان نةدا لة دذي سةدام و ذيانصكي زؤر خؤشيان هةبوو.

 من نازانم سةريان لص تصك داوين ئايا ئصمة نةتةوة ثةرستين يان نا. ئةطةر ئصمة نةتةوة ثةرستين ئةي كوا وةفايمان بؤ شارةكاني كورد. ئةطةر نةتةوة ثةرستيش نيين ئيتر ئصمة بؤضي شةر ئةكةين و هةرطيز حةزمان لة ياخي بوونة.

 ئةطةر كةركوك عصراقصكي بضوك بصت و ئصمةش هصندة دلسؤزي عصراق بيين ئةي بؤضي بة درصذاي مصذوو ئصمة خيانةتمان لة عصراق كردووة. ئةي بؤضي لة سالآني هةشتا ئاطرمان لة ئاطري بيرة نةوتةكاني كةركوك بةردا. ئايا ئصمة دذي سةروةت و ساماني عصراق بووين ياخود دذي سةدام بووين ئةم ثرسيارة بؤ ئصوةي بة جص دصلم!

ئةطةر ئصمة عصراقي بووين ئةي بؤضي شةرمان لة دذي عصراق كردووة يان شؤرشةكةمان لة دذي سةروكي عصراق بووة؟

ئةطةر شةري ئصمة بؤ كةركوك ئةوةية كة شارصكي كورديية و ئصمة دلسوزي خاكي كوردستانيين ئةي بؤضي باسي موسل ناكةين ئايا لة مصذوودا موسل شارصكي كوردي نةبووة. لة ووتاري ثصشوومدا ئاماذةي ئةوةم كرد كة كورد هةتا سودان حوكمي كردووة وة هصشتاش ئاسةواري ماوة بةلام ئصمةي كورد ناتوانيين شةر بؤ ئةم شارانة بكةين لةبةر ئةوة نةتةوةي كوردي لة ناوضووة بةلام كورد لة شاري موسل لة ناو نةضووة ئةي بؤضي باسي ناكةين و جةربةزة نيين. ضاوةأوانين بة تصثةر بووني كات ئةوانةي لة موسل ماون ببن بة عةرةب. ئةوة داوةشينة بؤ كورد سةدا هةزار كورد لة موسل أؤذ بة دواي أؤذ زماني كورديان لة بير ئةضصتةوة بةرةوو عةرةبيةت ئةرؤن.

ئةطةر ترسمان ئةوة بصت بلصن كورد لة كةركوك زؤرة و لة موسل كةمة. ئةطةر ئةمة بؤضووني سةركردةكان بصت منيش ثرسيارصك ئةكةم با ويذدان و لؤجيك حوكمي ئةم ثرسيارةم بكات. ئةلصم ئةطةر سةدام هةتا سي ضل سالصكي تر حوكمي بكردبا و كةركوكي بة يكجارةكي تةعريبي بكردبا ئينجا أووخابا. ئايا ئصمة داواي كةركوكمان ئةكرد لة سالي 2040 دا لة كاتصكدا ئةطةر دوو مليون عةرةب لة كةركوك با. ئةمة ثرسيارة و كص هةية وةلامي بداتةوة.

هةتا ئصستا سةركردةكاني كورد سةريان لة خةلك تصكداوة و نازانن بؤ ضي شةر ئةكةن و مافةكاني طةلي كورد ضيية. لة بةر             ذةوةندي كورد داية ئةطةر ئيمرؤ ببين بة ولاتي سةربةخؤ بة بص كةركوك و هةموو كوردصكي كةركوكيش بصتة ناو ولاتي كوردستان. بةلام عةرةب بةوة أازيية؟ لة كاتصكدا وةلآمةكةي ئةزانيين ئةطةر سةركردةكاني كورد بؤ جارصك بة ئاشكرا بصنة سةر ثةردةي تيظي و بلصن بةلص ئصمة داوي دةولةتمان كردوة و فلان كةس أازي نةبووة. لةوةتةي هةم هةر ئةبيستم ئةلصن نابص داوي دةولةت بكرص ئةطينا لة ناو ئةضيين من نازانم 22 مليؤن كورد لة باكور لة جياتي لة ناو بضص زيندوو بؤوة بةلام سةركردةكةيان لة زيندان خؤي ديتةوة. كوردةكاني باكور داواي دةولةتيان كرد و كورديش زياتر زيندوو بؤوة، ئايا ئصمة ئةطةر داواي سةربةخؤي بكةين ئةبص بة ئةتؤمي لصمان بدرص، ئيتر ئةم ترسة ضيية كة لصي ئةترسين.

ئةطةر كورد ين و بةلام جةربةزة نيين با داواي سةربةخوي بكةين بة بص كةركوك و موسل.

ئةطةر ئصمة عصراقيين ئةي بؤ ضي باسي كوردستان بكةين و شةر بكةين با وةك برا توركمانةكان بة ئاشتي بذين لة ناو ضوار ضصوةي عصراق و ضةك دانصن و ضيتر ياخي نةبين. شتصكي نا لؤجيكة بلصن ئصمة كوردي كوردستانين و عصراقيشين.

ئةطةر كورد كورد بصت و نةوةي ماد بصت ( ئةطةر كورد كورد بصت و نةوةي ماد بص) ئةبص داواي سةربةخؤي بكات بة شاري موسل و كةركوكةوة نابص بستصك لة خاكي كورد بة جص بصلصت بؤ دوذمنان ئةطةر نةوتي تصدا بصت يان خؤلي تصدابص.

*********************

بؤ ئةوةي خةلكان نوسينةكةم بة ضةواشةي تصنةطةن (من ئةو كوردم نةوةي ماد و نةوةي كةي خوسرةوم. هةتا ماوم دلسوزي كوردم ئةطةر ئةم كوردة هةندةراني بصت يان لة كوردستان بصت. هةتا ماوةم دلسؤزي خاكي كوردستانم ئةطةر نةوتي هةبص يان نةبص من هةر كوردم. رصز لة هةر بستصكي ئةم زةوية ئةطةرم ئةطةر باثيرانم لةوص ذيابن) .

ماكؤ دليار ساوين

Mako_sawin@hotmail. com

 

info@kurdistannet.org

ضاثيكة

كاتي بلآوكردنةوة 

www.kurdistannet.org