يثصنج بزماري سياسي. . . . خاليد مةجيد فةرةج

 

بزماري يةكةم. . . . .

 (كؤنطرةي موسالَةحة) هةبوونةبوو لة وولآتصكي نيمضة ئازاد كراو (وةكوو هةموو وولآتة ديموكراسيةكاني ئةو دونياية) دوو عيزبي طةورةو بأةك عيزبي طضكؤكةش هةبوون، مةطةر هةرخوا بؤ خؤي بزانص ضةن أصك و ثصك و تةبا بوون، بة تايبةتي دوو عيزبة طةورةكة هةر ضوارسالَ جارصك هةلَبذادني ئةنجومةني ياسادانانيان لة سةر مؤدصرن ترين شصوازةكاني ديموكراسي بةأصوة ئةبرد، هةر لايةنة ثر بة دلَي خؤي ثأوثاطاندةي هةلَبذاردني لؤ بةرنامةكةي خؤي ئةكردو، عيزبي موقابيليش هةمان دةستور، بؤ كةس لةكةس ئةكةوت، جارجارة فةرموو فةرموشيان لةيةكتري ئةكرد (ئةأؤي، ثصشكةوة فةرموو نابص بةخوا، براي طةورةي، هةزار دةستكةوتي حيزبي ئةكةينة قورباني دؤزي طةلةستةمديدةكةمان) خؤدنيا كاول نابص كورة ئةم جارة با ئصوةبن جارصكي تر ئصمة كةسيشمان خوانةخواستة كيسةي بؤ دةسةلآت هةلَنةدوريوة. ض طةلصك لة دةنياية ئةوندةي طةلي كوردي ئةمدةظةرة بةختةوةربووة، خوانةيبأص دوو حيزيبي طةورةي هةبوو، هةر بة ناوةكانيانا دياربوو، كة نةبؤ ثاوان كردني دةسةلآت و نة بؤ دوبةرةكي دروستببوون، دواي ثرؤسةي هةموو هةلَبذاردنصكيش حيزبي دؤأاو بروسكةي ثيرؤزبايي بؤ حيزبي براوة ئةناردو، حيزبي براوةش نةئةكةوتة ئيستغلال كردني دةسةلآت، بؤ ضاو سوور كردنةوة لةو دةنطانةي كةرةخنةيان لصطرتووةو، نةضوونةتة سةرخةرمان بةرةكةتي دةنطةكاني و، خصراش ئةكةوتة خؤي بؤ جصبةجص كردني ئةو ثةيمان و بةلَصنانةي كة لةكاتي حةملةي هةلَبذاردنةكة بةدةنطدةرةكاني ياوة، لةمافي ئازادي بيرو رادةربأينةوة تاوةكو ضاككردني باري طوزةراني ئةو خةلَكةو ئامادةش بوو دةست بةجص دةست لةكار بكصشصتةوة ئةطةر لة هةر شوصنصكي ئةو كوردوستانة بة هؤي يةكصك لة ئةنداماني حكومةتةكةيةوة، خوانة خواستة كارصكي نةنط روويدا، دواي ئةوي ئةو دوو حيزبةدةسةلآت دارة دلَتةئمين بوون لة ئةوزاعي وولآتو عيباد، و دواي تةواوو تةكميل كردني هةموو ثصداويستيةكان نالَصم سةد دةرسةد ضوونكة هةروةكوئةلَصن كةمالَ تةنها بؤ خوداي بص شةريكو لامةكانة، و ثشت ئةستوور بةوتةجةرةبةيةي كورد لةو بوارةيا كة خوا شاهيدة سيانزة سالَ موويةكي بةستة زمان بةهةموو لةونص حةولي دا ئصستاو ئةوساش نةيتواني بكةوصتة بةينيانةوة، ناضار سةري خوي بةرةو سؤمالَ هةلَطرت. قةراريان يا ئاشتي و تةبايي بخةنة مالَي عةرةبيشةوة، بؤ ئةوةي ئةوانيش وةكو ئصمة فصربن ضؤن ثصكةوة بسولَحصن كؤنطرةيةكي فراوانيان لةذصر دروشمي ( (مالَص تةباييةكةي تصك ضوبص بؤي ضاك بكةين) ) لة هةولصري ثايتةت بةست و، هةريةكو دانةيةكيشيان لة ناميلكةي ضؤن فصري تةبايي بة واعةي ثصنج أؤذو بص مامؤستا ئةبي ( (لة نووسيني قوربانيةكي شةأي برا كوذي) ) لة طةلَ فليمصكي ظيدصويي وةكو وةسائيلي ئيزاح لة طةلَيا لةسةر هةلَبذاردنةكةي ئة م دواييةي قوتابيان و لاوانيان درايةو، كؤنطرةش بة طؤراني شةأ لة بةتالَي ضاترة سةركةوتوانة كؤتايي بة كارةكاني خؤي هصنا.

تصبيني ي ثةرذينصكي قايم بص ئةلَصن ( (كةضةلَ تيمار كةربواية لة ثصشا تيماري سةري خؤي ئةكرد) ) خؤشبةختانة ئةوة شمولي ئصمة ناكاضوونكة كةسمان كةضةلَ نين. .

 

بزماري دووةم. . . . . ئةطةر كةس تصنةطا ئصمةي كورد تص ئةطةين، بؤضي عةرةبي كةنالَةكاني ئةلجةزيرةو ئةلعةرةبية، وا ثةرؤشي ئيرهابيةكاني فةلوجةو طايةلةكةي دةوروثشتي موقتةدان. هةمووئةزانين ئةوانة ثرؤذةيةكي سةلةفي موتوربةكراو بة بة عسيزميان بةكؤلَةوةيةو، ئامانجي نزيكيان دةرثةأاندني هصزةكاني ئةمةريكاية و دواتر ئةنفالكردنةوةي سةرتاسةري طةلي كوردو، طصرانةوةي عصراقة بؤ ضواردة سةدة لةمةو بةر، بة كورديةكةي حوكمكردني بةشةر، لةرصطةي دةسةلآتصكةوة كة شةرعيةتي ئيلاهي هةيةو، حوكمةكانيشي لة دةقة ثيرؤزةكانةوة سةرضاوة ئةطرص، بةر ثةرض دانةوة وةيان سةرثصضيكردنيشيانان ساحصبةكةي ئةخاتة تةهلوكةوة، ئيترخؤتان هةلَي بذصرن ( (رةجم كردن، يان بة شمشصر) ) . ثرؤذةكةي ئةمةريكاش ثصضةوانةي ئةوةية. بةلآم ئةوةي كة لصي تصناطةين ئةوةية كة كؤمؤنبستي كرصكاري كوردي خاوةن ثرؤذةيةكي ماركسي، بصطومان عةلمانيش ئةمرؤ طووتارةكةيان لة طةلَ طوتاري ئةم ناوانةيةك خستووة، عةبدولعةزيزي رةنتيسي لة سةركردةكاني حةماس ( (تةعزصي بؤ عودةيي و قوسةي دانابوو) )

ئةوفةلوجةييانةيي ئصستا بوون بة يةكةمين نيشتيمان ثةروةرو ديفاع لة ديني محةمةد ئةكةن، بةبص تةقةكة كليلي شارةكةيان يا بة ئةمةريكيةكان بةمةرجصك كوردو شيعة ثص نةخنة شارةكةيانةوة، عبدالباري عةتوانو، شبيلات و مستةفا بةكري و محمةدئةل مسفرو مةعين بةشوور ثالَةواناني ديفاع كردن لة طؤأي بة كؤمةلَ وئةنفال بةرانبةربة كؤثؤني نةوت، قةرةزاوي موفتي تةويل ئةلعومري كةنالَي جةزيرة وحةسةن نةسراوي كةداواي لة موعارةزةي عصراقي ئةكرد لةطةلَ سةدامي ئيماندار بسازصن باشترة، لةوةي ئةمةريكاي كافر وولآتةكةتان وصرن بكا ( (وةكو سةدام هيضي بؤ غةيرةدين هصشتبصتةوة كاولي كا) ) بص طومان ئةمانة

 هةمووش عةرةبن، ئصستا قؤلَيان كردووة بة قؤلَي يةكاو، لةئاهةنطي ئةرةوةلَلآ ئةمةريكا بةزيدا لة طةلَ ئةلسادة ئةلموحتةرةمين ئةلمةزكورين ئةعلا ئةم طؤرانية ئةلَصن:

 لةدوور دةركةوتي زانيم خؤماني ئةقلَ لة بةر ثصو دذي ئينساني  عاجباتي نةبص ئصمة وا جووتين يةكةم، زةوق سزو، دوو، كةللة ثوتين

 

بزماري سصهةم. . . . سةراني ئةلحةماس و جيهاد و حيزبواللة هةموو تصكرا بانطةشةي جيهاد لة ثصناوي ديني هةق وثاراستني قوبةتولسةخرة ئةكةن و، ثةيتا ثةيتاش نصو قةدي كورو كضي فةلةستينييش حةوت هةشت ثصض تي ئصن تي تصوة ئةئالَصنن و، بة طؤرانيةوة بةرو ثيري مةرطيان ئةنصرن، بةو دةعوايةي بة لةناوضووني خؤيان ئةبنة باعيسي فةوت كردني جولةكةكان كة عةدووي خوان و ئةويش لة ثاداشتي ئةوا ئةيان باتة بة هةشتص، بوية ئةبيني طةنجة فةلةستينيةكان ثصش بأكصيانة لة سةرئةوةي كاميان شةرةفي شةهادةت زووتر وةرطرص، هةقيشيانة ئاخر كوص لةبةهةشت بةرين ترة؟هةر بةثصي ئةو مةنتيقةي شصخ ياسين خؤيو خاليد مةشعةل ورةنتيسي ونةسرواللة ئةبواية كوشتني شصخ ياسينيان لة بةر دلَ طران نةبوايةو، سوثاسي شارؤنيشيان بكرداية بؤ ئةو ضاكةيةي كة لةطةلَ ئةو كةم ئةندمةيا كردويةتي، ضوونكة هةروةكو خؤيان ئةفةرموون هةموو كوذراوصكي ئةورصطةية شةهيدة هةموو شةهيدصكيش جصطةي جةننةتة، كةواتة شصخي شةهيد ئصستا لاي ئةو طةنجانةية كةثصشتر خؤي رةوانةي ئةوصي كردوونو، لةبري ئةوةي بة عةرةبانة بأوا ئةلعان هةمووئازاي لةشي وةكو سةعات ئةطةأص و، عةلةمي تيا نةماوة، كةواتة برادةراني ئةورصطةية لة خوتو خؤرا تورة بوون، ئاخر ئةوةي شارؤن لةطةلَ جةنابي شصخي كردي توخوا براش لةطةلَ برائةي كا ( (كةي؟ لةم زةمانةيةشدا) ) .

 

بزماري ضوارةم. . . . ئةلَصن كاتصك بةئةمري سةدام باوكي موقةداو هةردوو براكةي، كة لةطةلَي بوون و لة نوصذي شصوان ئةهاتنةوة بؤ مالَص فت كران، دواتريش هةر ئةو سةدامة ئةمر ئةفةرموصتةوة كة تةعزصشيان نابص بؤدابنرص. ئةم موقتةداية كة ئصستا خؤي لص بؤتة شصري مةيان وئةلَص لة دةرضوني ئةمةريكيةكان لة عصراق يةك سانتيمةتري كةم بص جةيشي مةهدي حالَصكيان بةسةر دصنص نةبة تةنها لة عصراق بةلَكو لة ئةمةريكاش خؤيان نةطرنةوة. نةك هةر بة جصبةجصكردني ئةمرةكاني سةدام رازي بوو، بةلَكو ئةو عانة عةمامةكةشي فأصداو، كاوبؤي لةبةر كردو، بؤئةوةي سيخوأةني سةدام باشي لص بنووسن، قذيشي لةسةرمؤدة كرد بة دوو لةتةوة، لة مانطي أةمةزانيشا جطةرةيةكي نابوو بة لالصويةوة. لةوة ئةضص ئةمةريكيةكان تازة طةيشتبنة ئةو قةناعةتةي كة كورد راستي فةرمووة، كة ئةلَص شةق ئةزانص قؤناغ لة كوصة، كابرايةكي شيعةي عةيارة بيستو ضوار لة يادي ئينتيفازةي شةعبانيا ئةلَص: كورة باوةأ بةو غةوغايةي دةوري موقتةدا مةكةن، هةر ئةوانة بوون لةو ئينتيفازةية، لةشارصك لة شارةكاني باشوور، كةذمارةيان هةزارةها ئةبوو، هةموو لةيةكةم تةقةوة لةبةر هصزةكاني قادسية هةلَهاتن و تةنها هةشت نؤ كةس ماينةوة، ئةلَص ئصمةش ناضار هةلَهاتين. بةندة واي بؤ ئةضص بصمةلآمةت نية، كة شيعة بةدرصذايي مصذوو شةق تص هةلَدراوون، ضوونكة خؤيان حةزيان لة شةقةئةطةر وانية ئةوة 35 سالَة ئةوان بة دةست موسةلةسي سونيةوة قةتلَوعام ئةكرصن و وةكوخؤيان ئةلَصن هةتكي ئةعرازيان ئةكرصت، ئةمرؤ ئةوانة لة شةرصكان لةطةلَ ئةمةريكيكانا كة نة لةبةر خاتري ئةمانةو، نة ئةجنداكةشي ئةجنداي شيعةية و هةقكردنةوةيةكي ئيلاهيةشة لةو زولَمةي ئةوانة كة بةرانبةر بةشيعة كردويانة، لةبري ئةوةي خؤيان كأكةن و، لة ذصرةوة بسكةي سمصلَيان بصو شوكري خواو ئةمةريكية كان بكةن، موقتةدا لةم كاتة شياوتر نابينصتةوة بؤ ئةوةي هةقي باوكي وبراكاني و مامي و ثوري كة بة دةست سةدام ضوون، لة ئةمةريكيةكان بستصنصتةوة. ئافةرين ئةي سياسةت مةداري شيعة، ئصستاش سةدام ماوةو لاي ئةمةريكيةكانة، كاوبؤكةت هةلَطرة نةوةك لة أقي سثلَةيي و ثص نةزانينتان بؤ دوورؤذ بؤتاني بخةنةوة سةرخةت، ئةوجا دواي ئةوةي جةيشي مةهدي علةيهوئةلسةلام هةموو ئةقووضصنن و دةورت ضؤلَ ئةكةن ئةوكات ثصويستت ثصئةبص، ئةطةر ئةويشت مابص ضوونكة ماوةيةكة خؤتان لةو حالةمةي كرديتة عةنتةر بةلآم ئةشهةدوو عةنتةري راستةقينة وكو لة كلتووري عةرةبانا ناوي هصنراوة لةترسان خؤي لة مزطةفتان نةشارديتةوة و نةشي طوتية خةتاي ئةمةريكيةكانة، عةبلةم نادةنص.

 

بزماري ثصنجةم. . . ثصش ئةوةي ئصمةي كورد ئاوا بةكؤمةلَ و بة دانة ئاوارةي هةلَدصران بين، يةكصك لةو شتانةي كة شانازيمان ثصوة ئةكرد، كةو بوو ئةمان ووت خواطيان ئةم بالَدارة خنجيلةي تةنها لة كوردوستان درووست كردوو

لة ناوةأراستي نةوةدةكانا برادةصكم لة يؤنانةوة زةنطي بؤ لصدام طووتي كورة خؤ يؤنان ثأصتي لة كةو!!! ووتم تأ حصو كةواتة ئةوةندةسالَة ئصمة لةوا هيمةي كةو تةنها بالَداري كوردوستانة ئةذين. هةر بةو موناسةبةيةوة سالَة هاي سالَة ئةلَصن طواية كةمال جونبولآدي سةرؤكي ثصشووي حيزبي تةقةدوميو ئيشتراكي دورزي لوبناني بة ئةسلَ كوردةو كاتصكيش ئيغتياليانكرد طةلصك بؤي حةزين بووين، دوصنص وةليدي كوري كة لة ثاش خؤي بة ثصي ( (سيستةمةي كوأ لة جصي باوك) ) باحيزبةكة سوسياليستيش بص، بوو بة رةئيس حيزب، ئةلَص كوردةكاني عصراق ئصوةش وةكو موقتةدايو فةلوجوييةكان لة دذي ئةمةريكيةكان زوو بن أاثةرن، بؤ؟ وةلآ ئةمأؤ مؤدةي خةباتة لة دذي داطير كةري ئةمةريكي بائصمةش

وةكوهةموو مصشك ثووضةكاني ناوضةكةو دونيا روومان لاي بةشارئةلئةسةدو رةفسةنجاني و عةلي عةبدولَلآ سالَح رةش نةبص، ئةي كوردةكاني سووريةضي بكةن ؟ئةلَص با ئةوان دانيشن وشوكري خوابكةن كص خوا ئةيياتص لة ذصر حيمايةي ئيسلامو عوروبةيا تولئةلعومري شةق بخوا.

تصبيني. . . جاران شةأمان لةسةر ئةوة بوو كة جونبولاد غةلَةتة، طيان ثؤلآ راستة ضوونكة ئةوانة كوردن و حةرفي (ط) لة عةرةبيا نية بؤية وائةلَصن. ئةمة طيان ثؤلآكة بص ئةبص طيان تةنةكةيان ضةن بة تةنط كوردةوة بصت؟