هةوالَي رِؤذنامةي عةرةبزماني "الحيات" لة ثشتي ثةردةي رِاثةرِينةكةي مةلا "مقتدا" سةدر ... و: حةميد تةيموري

 

 

 پشتي پةردة

لة نثو كؤذوكؤمةصي نثو نةتةوةيدا لة هةر جثگةيةك قسة لة ذةفتار و سياسةتي دراوسثكاني عثراق لة بةرانبةر ئةم وصاتةدا دثتة گؤذث، بةرپرساني گةورة و چكؤلةي كؤماري ئيسلامي ئثران بث شك سةري خؤيان بةرزدةكةنةوةو ئيدعا دةكةن كة يةكةم وصات بوون كة شؤراي حكومةتي ئينقاصي عثراقيان بة ذةسمي ناسيوة و كونسولگةريان لة بةغداد كردوةتةوة و كارمةنديان لةوث داناوة. يان خؤيان بة سةربةرز دةزانن كة ذؤژثك نية مثواني پايةبةرزثكي حكومةتي كاتي عثراق نةبن و. . . ئةمانة هةموو ذاستن، بةصام تةنيا لايةك لة ذاستي. لايةك كة تةنيا بةكةصكي هةواص دان بة كؤذوكؤمةصي نثونةتةوةيي و باسكردني بؤ ژؤرناليست و هةوصنثرةكان دةخوا. لة نثو ئةم پؤسةدا يان ئةوةي كة ذؤژنامةي عةرةبي زماني "الحيات" نووسيووية، "پشتي پةردة" چيرؤكثكي تر و سياسةتثكي ترة. داواكاري مةلاكاني ئثران لة عثراق ئةوةية كة ئامريكا و هاوپةيمانةكاني لة چاك كردنةوةي عثراق و سترؤكتوري سياسي ئةو وصاتة تثك بشكث. سياسةتي "واقعي" مةلاكاني ئثران لة خزمةتي ئةم جؤرة داواكاريانةية و زياتر لةوة، ئةوة بوو "ذةفسةنجاني" جارثك بة بث شاردنةوة ئةوةي هثناية سةر زمان كة بؤ هةندثك لة وصاتاني ناوچة و بةتايبةت "ذوحانيان"ي دةسصاتداري ئثران شتثك خةتةرناكتر لة سةركةوتني ئامريكا لة عثراق نية. هةر بةم جؤرةية كة زؤربةي كارناساني پرسي ئثران و عثراق لة ذووداوي وةكوو هةستاني مةلا مقتدا سةدر، دةستي توندذةوةكاني ئثران لةم كردةوةي "سةدر"ةدا دةبينن. واپث دةچث كة ئةم مةوزووعة و زؤر شتي تر هةم بؤ ئامريكا و هةم بؤ شؤراي حكومةتي كاتي عثراق ديارة و پثشنياز و داناني هثزي ئامريكايي لة سنوورةكاني ئثران-عثراق و بةستني ذثگة كاني سنوور لة 19 ذثگة بؤ 3 ذثگة، سنووردار كردني زيارةتچييةكاني ئثران بؤ 1500 كةس لة ذؤژدا لة لايةن عثراقةوة و زيارةتچي دةبث هةصگري پاسپؤرتي خؤي بث و داناني هثزي هاوپةيمان بؤ بةرگري لة دةست تثوةرداني ئثرانة بؤ نثو خاكي ئثراق.

ذؤژنامةي عةرةبي زماني "الحيات" زانياري زياترو ذاستي لة سةر چالاكي كؤماري ئيسلامي ئثران لة عثراقدا و "پشتي پةردة"ي ذاپةذيني مقتدا سةدر پثشكةش كردوة. ئةم ذؤژنامةية لة ژمارةي ئةمذؤي خؤي نووسيووية كة هةندثك لة ئةنداماني شؤراي حكومةتي ئينتقالي عثراق لةو باوةذةدان كة ئثران لة پشتةوة دةستي لةم شةذوپثكدادانةي ئةم دوايي عثراقدا هةية.

"الحيات" لة هةواصي خؤي لة ژثر ناوي "پشتي پةردة" نووسيووية: ئامريكاييةكان بةصگةيان دةست كةوتووة كة پيشان دةدا نة ئةوةي كة ئثران مقتدا سةدر بؤ ئاژاوة گثذي هةصدةنا، بةصكو خؤي لةو ذووداوانةدا دةستي تثداية. بة پثي هةواصي "الحيات"، "حسن كازمي قمي" كارداري كؤماري ئيسلامي ئثران لة عثراق نة ديپلوماتثكة بةصكو ئةفسةرثكي پاسدارة لة نثو هثزي ئاسايشي ئثرانداية. ئةم كةسة بةم زووانة لة عثراق دةر دةكرث. هثزي ئاسايشي عثراق بةصگةيان دةست كةوتووة كة "كازمي قمي" پثوةندي نثوان "حيزبولاي لوبنان و حماس لة گةص مقتدا سةدر" لة لايةك و پثوةندي نثوان ئاسايشي ئثران لة گةص ئةم ذؤحاني تووندرةوة لة لايةكي ترداية. جث پثي كارداري كؤماري ئيسلامي تاكوو "فلوجة" درثژةي دةبث و هةروةها "الحيات" نووسيووية كة "كازمي قمي" توانيووية چةك و ماصي ئةمن و ئاسايش بؤ تثروريستةكان تةنانةت لة شاري "فلوجة" بدؤزثتةوة. بةپثي ئةم هةواصة، "كازمي" گةصاصةي پروژةيةكي لة ژثر ناوي "خنجةر" بؤ پشتيباني دژة ئامريكاييةكان لة "فلوجة" بةدةستةوةبوو. ئةم بةرنامةية دةبوايا لة كاتي دةستپثكي ئامريكاييةكان دژي تثروريستةكان لة فلوجة لة لايةن شيعةكانةوة ئةنجام بدرايا. "كازمي توانيبووي چاوپثكةوتنثك لة گةص جثگري مقتدا سةدر و هثزث كة لة فلوجةداية لة ماوةي مانگي ذابردوودا "تدارك" ببينث. لة هةواصةكةي ذؤژنامةي ناوبراودا هاتووة: ئثران تاكوو ئثستا 49 ميليؤن دولاري بؤ بة هثزكردني هثزي مقتدا سةدر لة مزگةوت و ناوةندي ذةوزة خوثني لة عثراقدا خةرج كردوة. ئةم كارةشية لة ذثگاي خواردن و دياري يةوة ئةنجام داوة. هةر لةم ذثگاشةوة، مقتدا سةدر و لايةنگرةكاني توانيويانة تاكوو ئثستا زياتر لة 800 ناوةندي "ذةوزةخوثني" بخةنة ژثر دةسصاتي خؤيانةوة.

خةرجي "سوپاي المهدي"، سوپايةك كة مقتدا سةدر ذثبةري دةكا لة لايةن ئثرانةوة دةدرث. بةصگةي ئةم كردةوانة ئةدةستي كوردةكاني عثراق كةوتووة. وتةكاني حةوتةي ذابردووي "هؤشيار زثباري" وةزيري دةرةوةي عثراق لة كونفرانسي ذؤژنامةواني خؤي لة "لةندةن" بنيات نراو لة "نفوزي لة ذادة بةدةري ئثران لة عثراق" ئيشارةيةكة هةر بةم كردةوانة.

ذؤژنامةي "الحيات" باوةذي واية كة ئثران و هثزي مقتدا سةدر خؤيان بؤ دواي 30 ژؤئةن ئامادة دةكةن تاكوو دواي ئينتقاصي هثز بة عثراقيةكان بثنة نثو مةيدانةوة، بةصام بة هةصةدا چوون و هةندثك لة بةصگة و دةستگيري "كازمي قمي" بةرنامةكياني پثش خست و پووچةص كردةوة. ئثران هثشتا دةستگير كردني "كازمي قمي" ذانةگةياندووة.

سةرچاوة: سايتي ايران امروز

و: حةميد تةيموري

04 04 06