30 طولاَن و سةرقافلَةيي جيلي نوص ...  كةذوان حيسامي

 لة سةدةي رِابردوودا بزووتنةوةي رزطاري خوازيي طةلي كوردستان، طةلص ئةزمووني تاقي كردةوة. لة هةموو رِاثةرِين و شؤرِشةكاني كوردستان دا، داطيركةران زةبري قورسيان وةبةر كةوت و طةلي كورديش قورباني يةكي زؤري لة ثيَناورزطاربووني لة بن دةستي، بة كوردستان ثيَشكةش كرد.

 لة سةدةكاني 19و20 دا لة كوردستان راثةرِيني زؤر سةري هةلَدا و لة هةموو سةرهةلَدان و شؤرِشةكان دا، شةرِي نابةرابةري هيَزي تا سةر ئيَسقان ضةكداري داطيركةر لة لايةك و ثيَشمةرطةكاني ولاَت داطيركراوي كةم ضةك، لة لايةكي ديكةوة، بةشيَكي طرينط لة ميَذووي ناوضةكة ثيَك ديَنن.

 ثاش ئةوةي كة هةر كةرتيَكي كوردستاني دابةشكراو كةوتة ذيَر دةست و ركيَفي داطيركةريَكي بص بةزةيي و بيَ ويذدان، داطيركةران ويَرِاي بةتالاَن بردني سةروةت و ساماني كوردستان، دةستيان داية رةشة كوذي كورد و هةزار هةزار مرؤظي كورد بوون بة قورباني سياسةتي ضةوت و دذي مرؤظايةتي دوذمناني كوردستان. هةر بؤية هةتا ئيَستاش داطيركةراني كوردستان و طةلي كورد، دوو قوتبي دذ بةيةك و ناتةبان.

 سيَزدة سالَ لةمةوبةر ثؤليَك لاوي ليَهاتووي بة ئةزموون كوردستاني رؤذهةلاَت بة وردبيني لة خةون و خةمي داهاتوووضارةنووسي نةتةوةكةيان، لةثاش كؤماري كوردستان و حكومةتي جوانةمةرطي ثيَشةواي نةمر، بؤ يةكةم جارلةو ثارضةيةولةسةرخاكي كوردستان ئالاَي كوردستانيان هةلَ كردةوة،دامةزراندني دةولَةتي نةتةويي كوردييان كردة ئامانجي ئيستراتيَذي ودةسةلاتداريي نةتةوةييان لة قةوارةي سيستميَكي فيدرالي لة ئيَران دا بؤ ئةم قؤناغة كردة ريَباز و سياسةتي خؤيان وحيزبي سياسيان بؤ دامةزراند. بة دامةزراندني يةكيَتي شؤرِشطيَرِاني كوردستان طةلص دؤست و دوذمن، يارو نةيار ثيَيان وابوو ئةوة خةون و خةيالَة و جطة لة ئؤتؤنؤمي، داواكردني هةر ضةشنة مافيَكي تر بؤ كورد، داواكاري يةكي ناواقعي ية و وةديهاتنيان شتيَكي مةحالَة.

 لةو رؤذانةدا تيري تانةي دوذمنان و لؤمةي دؤستان، بة نياز بوو مةيدان بةو لاوة خويَن طةرمانة ضؤلَ بكا. بةلاَم وزةو هصز و تواناي لةبن نةهاتووي ئةو رةوتة سياسي و فيكريية، بة زووترين كات لة سةر لةبةري كوردستاندا دةنط ورِةنطي دايةوة.

 يةكةم هةنطاوي يةكيَتي شؤرِشطيَرِاني كوردستان، بةهيَز كردني هؤشي نةتةوةيي و ريَسواكردني سياسةتي ضةوتي داطيركةران بوو. هةر بؤية ريَذيمي ميراتي خومةيني جةللاد، لة يةكةمين دةرفةتي تيَرؤريستي دا و لة 4ـةمين مانطي دامةزراندني يةكيَتي شؤرِشطيَرِاني كوردستان دا،ريَبةرو سةركردةي ئةو هصزةي لة ثيلانيَكي تيرؤريستي دا، كردة نيشانة و دلَي طةورةي ئةو سةركردة طةنجة لة ليَدان كةوت و سةفةري بؤ لاي نةمراني كوردستان كرد. بةلاَم ئةو زةبرة كاريطةرة و ئةو سةفةرة ناوةختة، بؤ ماوةيةكي كورتيش نةيتواني ببيَتة كؤسثي بةرةو ثيَش ضووني ئةو رةوتةرزطاريخوازة و قوتابياني شةهيد سةعيد يةزدانثةنا، لةسةر ريَطاي مامؤستاي داهيَنةري خؤيان سوورتر بوون و رووسوور و شةرافةتمةندانة ئةو ئالآيةي هةلَيان كردبوو، شةكاوة راطرت.

 ئةطةر ئةو حةرةكةتة بة هةر هؤيةك بشكايَي، جطة لة دلَخؤشي دوذمناني طةلي كورد، ئيتر لةوانة بوو جاريَكي تر هيَزي طةنج و لاوي كوردستان نةيويَربا و ريَطةي بة خؤي نةدابا، هيَز و تواناي خؤي لة ئاستي ريَبةرايةتي شؤرِش دا تاقي بكاتةوة. بةلاَم ئيَستا بةو ئةزموونة سةركةووتو و جوانةوة كة RUKثيَشكةشي كوردةواي كردوة، ئيَمة لاواني كوردستان دةتوانين و ريَطة بة خؤمان دةدةين شانازي بة خؤمانةوة بكةين.

 سالَي 2691ي كوردي (1991) لة رؤذي 30ي طولاَندا، سةركردةيةك كة تةنيا 28 بةهاري سالَي بيني بوو، دامةزراندني يةكيَتي شؤرِشطيَرِاني كوردستاني راطةياند. شةهيد سةعيد يةزدانثةنا لة تةمةني 13سالاَنةوة لة خةباتي نهيَني نيَو شارةوة دةستي كرد بة خةبات و تيَكؤشان و بؤ خؤ ثيَطةاندن و طةيشتن بةو ثةرِي فامي سياسي، ئؤقرةي نةبوو و شةو رؤذي ثيَكةوة طرصدا. هةر ئةم ماندوويي نةناسي ية كردي بة يةكص لة ريَبةراني دلَسؤزي شؤرِش و بة تةمةنيَكي كةمةوة خةروارص بةرهةمي بؤ شؤرِش و كوردايةتي بةجص هيَشت. ئةو بةرهةمانة نوص بوون و بؤ يةكةمجار باس دةكران و نةسلَي نوص ثةرضةمداري بوون.

 يةكيَتي شؤرِشطيَرِاني كوردستان سةلماندي كة نةسلَي جةوان هيَزي لةبن نةهاتووي كؤمةلَطاي كوردةواري ية و لة 13سالَ خةباتي بيَوضاندا هةر ئةو هيَزةثيَشةنطي شكاندني ضةمكة دةق طرتووةكان و داهيَنةري ريَباز و دروشمة نويَ يةكان بووة، لة حالَيَك دا هيَزي ضالاك و هةلَسووري خةباتي بة كردةوةش بووة.

 لة يادي 13سالَةي دامةزراندني يةكيَتي شؤرِشطيَرِاني كوردستان دا هةزاران سلاَوي ئةمةط و وةفا بؤ شةهيدي دامةزريَنةر سةعيد يةزدانثةنا وهةموو شةهيداني 13 سالَ خةباتي ثاك و خاويَن و دلَسؤزانةي RUK و تيَكؤشةرةكؤلَنةدةرةكاني.

 

28طولاني2704