ثصنج بزماري ئينساني. . . . خاليد مةجيد

 

 

 بزماري يةكةم. . . . . . .

لةم رؤذانا ئةنجومةني كاتي حوكمي عصراق بأياري طؤأيني ئالآي عصراقي دةركردو، ئةندزياري بيناساز رفعةت ضادرضيان تةكليف كرد، كة ئالآيةكي نوص دروست بكا، بؤ ئةوةي بيخةنة شوصني ئالآ سورو سثي و رةشةكةي، قؤناغة ثر خصرو بةرةكةتةكةي، حوكمي بةعسيةكان لة عصراق. كة لة ذصر سصبةرة موبارةكةكةيا، لة 1963 وة تاوةكو سالَي ثار، حةرةس قةوميو سةربازو ئةمن وجاش و جةيشي شةعبي عصراقي لةسةر وورطي كوردوستان هةلَئةثةأين. تاوص بة كوشتن و بأين، تاوصكي كة مال َوصران كردن و دةرثةأاندن لة زصدي بابو باثيران و، زةوت كردني مالَ و حالَيان و ئةنفال و كيمياوي وطؤأي بة كؤمةلَ و، سوتاندن وتصك داني ذينطة، هةتا دوايي كة ئةلحةميلا باشووري عصراقيش لة بةرةكاتي ئةوئالآية بصبةش نةبوو. بةتايبةتي كة سةرؤكي ئصماندارو موجاهيد خاوةني جوانترين حةملةي ئيماني، لة كاتصكدا دوكاني مةشروباتي رؤحي لة سةر مةشروب خؤرة كان دائةخست و، سةري ذناني بة شمشصرةكةي حةجاج، لةسةر ئةوةي طواية لةش فرؤشي ئةكةن ئةثةأاند. هةرئةو ئصوارانة، بةرصزي لةطةلَ طيرنوظيسكي سةرؤكي حيزبي قةومي روسيدا، بيرةي سارديان لةطةلَ ماسي مةسطوف دا نؤشي طيان ئةكرد و، عودةي و قوسةييش سةرو دةرزةن لةوكضانةي كة بةقةراري خاس لة و حةمةلة ئيمانية كة بؤ رةفاهيةتي ئةساتيزة ئيستيسنا كرابوون، بةدةورو ثشتي خؤيانا بؤخؤشي هةلَئةثةأان، سةرؤك ئالآكةي هصناو بة دةرستة كةريمةكاني، عيبارةتي ئةلَّلآهو ئةكبةري بةسةر ئةوسص ئةستصرةيةي كة هصماية بؤ ئةو وةحدة سةوري و فةورييةي نصوان سورية و ميسرو عصراق دابةش كرد، كةلةشةستةكاني سةدةي أابوردودا ناوي خوايان لص هصناو، بص طوصدانةئةوةي كة لة دةستوورةكةي عةبدةلكةريم قاسمدا رةحمةتي خواي لصبص، ئةوةي سةلماندووة عصراق كورديشي تيايةو شةريكي عةربة لة وةتةنا، ووتيان عصراق (بةشصكة لايةتة بةشةء) ببورن جزئون لايةتةجةزةء من ئةلوةتةن ئةلعةرةبي ، ضونكصكم بؤيان دةركةوتووة كة كورد خةلَكي ئةووولآتة نيةو، بةزةبري فتوحاتي ئيسلامي ئةو خاكةيان داطير كردووةو، ناويان لصناوة كوردوستان و، أؤذصك دص ئةبص بارطةيان بثصضنةوةو، شاخو داخي عةرةبستان ضؤلَ بكةن. كةوا بص شوكر بؤ خوا خاكي عصراقيش هةروةكو سةيد مكاوي ئةلَص بةعةرةبي قسةئةكا. أةنطةكاني ئالآكةشيان طوزارش لة مصذوو وئصستاي ثأ لةثةلامارداني ناخافلَ و سةرو مالَ بة تالآن بردن ئةكا. مصذوو نووسان ئةلَصن: لة سالَي 1258 دواي ئةوةي بةغدا ئةكةوصتة ذصر دةسةلآتي مةغؤلةكانةوة، دوو عةشيرةتي عةرةبي موسلَمان بةرئةبنة سةرو طؤصلاكي يةكتري، كة بة شةأةكةي زةورا ناسراوة. يةكيكيان ئةويتريان ئةبةزصنص و كةرامةتي لةو خؤلَةي دةوروبةري بةغدا وةرئةدا، شاعيري عةشرةتي سةركةوتووش (سةفي ئةلدين ئةلحللي) لة خؤشي ئةوةي خصلَة موسلَمان و عةرةبةكةي، خصلَصكيتري عةرةب و موسلَماني تةفرو تونا كردووةو، ذنةكانيشي بة تالآني بردوون، ئةم قةسيدةية ئةلَصت كة دواتر وةكو أةمزي شانازي و سةركةوتن لةلايةن وولآتة عةرةبيكانةوة كراية بةيداخ، بصطوومان عصراقيش يةكصكة لةو دولَةتانة. شاعير ئةلَص:

بيض صنائعنا سود وقائعنا خضر مرابعنا حمر مواضينا

 (واتا كردةوةكانمان سثين و شةأةكانمان أةش و ماشةلَلآ هةوارةكانيشمان هةميشة سةوزن و أابوودوشمان خوصناوي) بةلَص ئةمةية دةلالةت و رةمزي ئةو رةنط وئةستصرانةي كة عةلةمي عصراق ثصك ئةهصنن كة بص طوومان نةك هةر أابووردويان بةلَكو داهاتوو حالَي حازيشيان خوصناويةو جطةلة شةأةكانيان، ئةعمالةكانيشيان رةشة. ئةو هةوارانةش كة ئةلَصن سةوزة ئةوةمالَي كوردو قةومةكاني ترة كةلةذصر ثةردةي ئيسلاما داطيريان كردووةو ناويان لصناوة وةتةن ئةلعةرةبي ئةلكةبير. بةلَص بةرصزان ئةم ئالآية بوو كة بة هةزار نالَي عةلي لة كوردوستان بةشةرمةوة لامان برد. بؤ ية ئةطةر هةر ثةأؤيةكي ديكة بخرصتة جصطةي، سةد هةزار جار لةو ئالآية شةريف ترةو، بص سص و دوو قبولَي بكةن.

تصبيني : ئةلَصن ئةو شاعيرة واقيعةيةكي خراثي لص أووئةدا بةكورديةكةي هةتيوي بةسةرةوة ئةطيرص، عالةمةكة ثصي ئةزانن لة شةرما سةري خؤي أووةو شام هةلَئةطرص. بؤية نة شاعير تةواوةو نة ئةوبؤنةيةي كة شيعرةكةي تيا ووتراوة موشةأةفة بؤ خةيرو ئومةتون ئوخريجةت لليلناس نةواتاكانيشي

جصطةي فةخرة بؤ نةتةوةيةك كة 15 قةرنة ئةلَصن ئصمة ئينسانين. ديارة ثابةند بوونيان ثصوةي و داكؤكي كردنيان لصي بةو شصوةية ئةوة سةلمصنص، كة ئةوة خةسلَةتي ئةو قةومةية ،هةر خوا فرسةتي ئصمةي كورد بات ئةوةندة سةدةية لةطةلَيانا ئةذين و ئةمانةوص بة خصرص بؤضةند سةدةيةكي تريشي تازةكةينةوة، بليتي نةك هةر ئةم سةرو ئةو سةرمايشمان بأيوة.

 

بزماري دووةم. . . . . . . .

ماوةيةكة وصنةي هةندصك لةو سجنانةي عةبوو غرصب بلآو ئةكرصتةوة، كة لة دواي رزطار كردني عصراقةوة بة دةست ئةمةركيةكانةوةيةو بؤ يةكةمجاريشة لة مصذووي طةرووي تيمساح دا كة بةر هةلَستكاراني نيزامي عةرةبي و، سةرؤكي موفةداو موئمين و ثاسةواني بةوابةي عةقلَي عوروبي تيا حةشر نةكرابص و، بة جوملة حوكمي ئيعدامي بةحةبلي فةرةنسي و هيندي و أؤماني تيا تةنفيز نةكرص. ئةلَصن ئةو كةسانةي كة لة ذووري ئيعداما بوون و، ضاوةأصي أؤذي تةنفيزكردني حوكمةيان بوون، هةموو أؤذص ثصنج فةرزة، كة ضوونةتة بة ليقاي خوا بؤ ئةوة نةضوون كة ئةلَقةي ئيعدامةكة لة مليان دوورخاتةوة، ضوونكة تاكيد بوون لةوةي كةبةعس طؤص بؤكةس أاناطرص، بةلَكو ئةمة ( (ئةلَلآهوممة ئيني لا ئةسئةلوكة رةد ئةلقةزاْء وة ئينةما ئةسئةلوكة ئةلوتفة في هي) تاقة موناجاتيان ئةوةبووة، كة بة حةبلة فةرةنيسةكة هةلَواسرصن ضوونكة بةثصي خيبرةي ئةهلي كارو جةلادةكاني ئةوقةلآية، ئةوحةبلة بةضاوتروكانصك أؤحي قوربانيكةي أةوانةي لاي باري تةعالا كردووةو ئازاري رؤح كصشانةكة زؤر كةمتربووة، لة ضاو طوريسة هينديةكة، كة هةرئةو عارفانة بة شئوني ئيعدامات ئةلَصن أؤحصكي بة سص سةعات و نيوكصشاوةن (بيزةبت بة قةدةرر درصذي فليمي سةنطام) . ئةما حةبلة أؤمانيةكة ئةوة ديارة سةناعةتي محةلي رؤمانياي ئيشتراكي بووة و ئةويش بةدةم ضةلةحانصي سؤسياليست باشترةيان سةرمايةداري كابراي مةحكومي بة نيوة رؤح بةجص هصشتووةو نيوةكةي تري هةلَطرتووة بؤ دواي موناقةشةكة. هةر بة بؤنةي حةبلي فةرةنسيةوة، سةرؤك شيراك ناأةزايي خؤي و وولآتةكةي بةرانبةر بة كاري زيندانةوانة ئةمةريكيةكان كة دةرهةق بة زيندانية عصراقيكان كردويانة و كة لةوصنةكانا ديارة بة قووني أووتي لة قاوشةكانا ئةمسةرو ئةوسةريان ثص ئةكةن دةربأيوة، بةلآم هةر ئةوبةأصزة بوو، كة بةدرصذةي حوكمي بةعس، بة هاورصي موفةزةلَي سةدام دا ئةنرا، أؤذصك ثصي نةوت ئةرص برادةر حةبلي فةرةنسيت بؤ ضية؟ ئةطةر بؤ ئاوهةلَصنجانة لة بير، بةسةر ضاو، بةلآم ئةطةر بؤمل راكصشانة، من وةكو بةر ثرسصكي طةورةي وولآتصك كة مافةكاني مرؤظي بؤ يةكةم جار لة مصذودا بةخصرص لص نووسراوةتةوةو، هةر لةمنالَيشمانةوة لةمةكتةب ثصيان لة بةر كردووين، بم بورة ناتوانم ثصتي بفرؤشم و، بةشداري ئةو خروقاتانة بم كة بةرصزتان بص طوصدانة موسائةلةي ويذدان و قانون لة مانةش طةورةتر أةحمانيش، لة سةرانسةري مةملةكةتي عصراقا ئيجراي ئةكةن. بةلَص ئةو بةرصزة هةست ناسكة ئصستا بيري كةوتؤتةوة كة مافي مرؤظ ئةبص بةرز أابطيرص، جاري زوو نية ؟ ديارة ئةمصستا مؤدةي ئيدانةية بيرم نةضص منيش بةش بة حالَي خؤم ئةو كارة دزصوة مةحكوم ئةكةم. لة هةمووشي سةيرتر ئةم ئيدانةيةي من، لة طةلَ ئةوةي شصخ سالوم ئةلسةباح وةزيري خارجيةي كوةيت، سودفة وا أصككةوتوة لةيةك وةختا بص، ئةوةش خؤش بةختي ئةوةدةنا ئةويش ئةوةندة موبارةك نية، كاتصك هةلَةبجة كيميا بارانكرا ويذداني سةط خواردبووي، وةختصك نوصنةري ئصران لة مةجليسي ئةمن، فليمي كارةساتةكةي هةلَبجةي ثيشان ئةدا، كة تيايا سةدةها ذن ومنالَ و ثيرو جواني كورد بة طازي سةيفي عةرةب خنكا بوون، نوصنةري كوةيت ( (عةبدولَلا ئةبو لحةسةن) ) بؤي دةرئةثةأص وئةلَص: وةلَلا هازا فيلم مومتاز مين ئةفلام هوليود ئصوة سةير كةن بة شصوةيةكي هونةري وا دةر هصنراوة ئةلَصي بة أاستي أووي ياوة! جطة لةوة عةمروموساي موختاري جاميعةي عةرةبي، كاتصك داوا لةرصكخراوةكةي ئةكرص ئيدانةي طؤرة بةكؤمةلَةكاني سةدام بكا، بةهةموو قووةتي خؤي هةولَ ئةداو نا هصلَص جاميعة ئةووةحشةت طةرية أسوابكا. ئصستا ئةويش قؤلَي شةرةف و كةرامةتو ئينسانيةتي لص هةلَمالَيوةو، كةوتؤتةئيدانة كردني ئةمةريكا، خؤ ئيتر لة كةنالَة داوصن وثاشةلَ ثيسةكاني ئيمارات وقةتةروسعوديةو هةموو ثايتةختةكاني ديكةي تري عةرةب هةرمةثرسن، دواي ئةوةي دلَنيا بوون كة لة بةنديخانةكاني مةليك عةبدولَلآو سولَتان قابوس وئةميري قةتةرو حوسني موبارةك و بةشار ئةلئةسةد وسةرؤكي ئيمارات، نةك هةر ثياوان بةلَكو ذنيشي تيا فةساد ناكرص! هةرةوكو طووي سةطي هاريان خواردبص بةر بوونة باسكردني ثصشصلكردني مافي مرؤظ لة ئةبوو غرصب. هةقيشيانة ضوونكة بةدرصذايي 35 سالَي حوكمي سةدام نةمان بيست لةوشوصنة كةسصك لة طولَ كالَتري ثصوترابص ئيتر باسي ضييان بكرداية؟لةهةمووئةمانةش طرنطتر ئةوةية، كة ئةمةريكيةكان شتصكصكي نامؤيان بة كلتووري بة نديخانةكاني عةرةب و فارس و تورك نةكردووة. ئيتر نازانم ئةم هةموو خؤ تةسك كردنةوةيان لة ضية بلَصي ئةو بؤتلآنةي دةزطا داثلَؤسصنةرةكاني ئةم وولآتانة بؤ نيشانة لص طرتنةوةبص؟ بؤ نا بةلآم لة كوصي بةنديةكة؟؟؟

تصبيني. . . . قسةيةك بؤ شةيتان لةو رؤذةوي ئةم وصنانة بلآو بؤتةوة تةبعةن ئةويش بة فةزلَي كةنالَة أاطةياندنةكاني ئةمةريكا خؤيةوة، ثةيتا ثةتا رامسفيلد و كؤندؤليزارايس وكؤنطريس و سةرةك بؤش خؤيشي ناأةزايي خؤيان دةر ئةبأن و ئيعتيزار بؤ بةنديةكان و كةس و كاريان ئةهصننةوةو، لة تةريقيشا ضاويان هةلَنايةو، تاكيديش لةوة ئةكةن كة بةرثرساني ئةو كارة نائينسانيانة ئةبص دادطايي بكرصن. ئةرص بةراست كةس ديويةتي لةعصراق يان بيستويةتي ثؤليسصكي ئةمن داواي لصبوردن لةقوربانيةكةي بكا؟ بؤية ئةلَصم ثؤليس، ضوونكة موديرو وةزيرو سةرةك كؤمارلةم وولآتانة نوصنةري عيزائيلن ئيشةكةيان أؤح كصشانة.

بزماري سصهةم. . . . .

(لائيلاهة ئيلةلَلآ كردستان عةدواللة) ئةمة مةنتيقي ئةوعةرةبانةية، كةباوةريان واية هةموو كصشةكانيان، لةوأةطةزةوة سةرضاوة ئةطرص كةناوي كوردة، ئةطةر جاران بة تةنها شةيتان دوذمنايةتي خوداي ثةروةردطاري هةلَبذاربوو، ئةمصستا ئةمانيش لة جةبهةي ئةو شةيتانةدان و، سةنطةري دذايةتي ئةو عةرةبانةيان هةلَبذاردووة، كة لةدصر زةمانةوة ئيحتيكاري نةك هةر عةردي خودا بةلَكوزماني بة هةشتةكةشيان كردووةو، ئةم كوردانة ئةيانةوي بةشصك لةخاكي عةرةب، بةيارمةتي ئةمةريكا و زايؤنيةكان بثضأن، ودةولَةتؤكة حةقيرةكةي كوردوستان تةشكيل بكةن و، بيكةنة ئيسرائيلي دووةم. بة واتايةكي تر ئةوانةبةهيض شصوةيةك ئصمةيان ثص قبولَ نيةو، دةمصكة قةراري ئةنفاليان دةركردووين و، ئةوةي سةداميش كة ثصي كردين تاكيد كردنةوةو تازةكردنةوةي ئةو فةتوايةيةكة لة دصرزةمانةوة سةرومالَماني حةلآلَي باثيرة طةورةي زةرقاوي و زةواهيري وحةمزةي ميسري و عةلي كيمياوي كردووة. ئصمةش ئةوةندة عصراقين، كة بةردةوام ثؤستالَي عةسكةري شؤفينستي عةرةب بة سةر سنطمانةوة بصتو، وورتة لة دةممانةوة نةيةت و دانيشين شوكري خوا بكةين، لةوة خراثترمان بةسةر نةهصنص. واوةيلا بةحالَيشمان ئةطةر ثصشمةرطةيةكي كورد لة ناوةراست و باشوري عصراق ببينرص، ضوونكة ئةوة خةتي سوورةو نابص كوردةكان بيبةزصنن و، بةو كارةيان هةستي نةتةوايةتي عةرةب بريندار ئةكةن. أاستيش ئةكةن ئاخر ضؤن ئةبص ثصشمةرطةي كورد لة ناوضة عةرةب نشينةكاني عصراق ببينرص، شوصني ئةوان لة كوردوستانة نةك عةرةبستان بةلآم هاتني عةسكةري عةرةب بؤ كوردوستان هةستي هيض كوردصكي بريندار نةكردووةو، بة ثصضةوانةوة كوردةكان تةمةنايان ئةكرد، يةكةم لة خواو ودووةم لة عةبدولآي موئمين، كة ماوةي مانةوةي هصزةكاني لة كوردوستان بؤ 99 سالَي داهاتوش تازةكاتةوة ضوونكة بة درصذايي مانةوةيان لة كوردوستان نةدارصكيان بأي و، نة مندالَصكيان هةتيو كردو، نة ذنصكيشيان فةساد كرد، بيزةبت عةيني لةشكرةكةي قةعقاع.

 

بزماري ضوارةم. . . .

ثصش ئةوةي مةوسمي تةسليمكردني دةسةلآت بصت و، ميوةي كورسيةكاني كةديارة تايةفة طةرصتي دةورصكي طرنطي تيا ئةبينص ثصبطات. دةنطة دةنطصكي واهةية، كة طوايا ئةمةريكيةكان بةريتانيةكانيش داوايان لةكوردةكان كردووة، كة هةردوو مةنسةبي سةرةك كؤمارو سةرةك وةزيراني داهاتووي عيراق واز لصبهصنن بؤ عةرةبةكاني سوننةو شيعة، كوردةكانيش بص طومان مةبةست بةرصزان مام جةلال و مةسعود بارزانية ئةو داوايةيان رةت كردؤتةوةو، ثصكةوة بة يةك دةنط داواي يةكصك لةو دووثؤستةيان كردووة. هةندصك لة ئاطاداراني ئةوديوي رووداوكان ئةلَصن طواية كوردةكان ئةلَصن ئصمة ثصويستين بؤ تةوازوني ئةولاسةنطيةي كة لة نصوان ئةو دوو تايةفةيةدا دصتةدي، ديارة مةبةستيش لةوة، ثارسةنطي سووكي عةرةبة سوونيةكانة لةهاوكصشةي دةسةلآتي سياسيدا، كةئةطةرئصمةي كورد نةبين نايةتةوة ماية، ئةمة كارة وةكو سياسةت شتصكي ماقولَة، مادامصك ئصمة وةكو كارتصك بةرانبةر شيعةكان بةكاري دصنين، وئةلََصين ئصوة بةهةلَوصستي ضةوتوت و ضصلَتان بةرانبةر بة داوا رةوا كانمان، وامان لص ئةكةن لة طةلَ دووذمنةمةزهةبية تةقليديةكاتان أصك بكةوين، ودةنطةكانمان لةطةلَ ئةوان تصكةلَ كةين بؤ ئةوةي ئصوة نةتوانن بة هؤص زؤرينةي موتلةقتانةوة دةسةلآت لة سايةي ئةو ديموكراسيةي كةئةمةريكيةكان وةعديان داوينةتص بؤمان بهصننو، ئصوةش ئينتيخاباتةكةي لصدةركةي، ضوونكة ئةزانن ئةوةيان لةبةرذةوةندي خؤتانة، ئيترهةمووي رةت ئةكةنةوةوبة ثرؤذةيةكي ئيستكباريي دائةنصن، لة هةمان كاتدا ئصمةي كورد ديارة مةبةستم لة كوردي رةسمية (كاك مةسعود و مام جةلال) نامةيةكمان ئاراستةي سونيةكان كرووة فةحواكةشي ئةوةية ئةطةبصتووئصوة يارمةتيمان بدةن بؤ بةدةست هصناني مافةكانمان لة عصراقي داهاتوودا، ئصمةش لة ثاداشتي ئةوة ناهصلَين شيعة بة تةنيا بيخؤن و ئصوةي لص بصبةش كةن. لة هةمووشي طرنطتر زؤر لصزانانةو لة كاتصكي ناسك دا، كةسةرةك بؤش ئةيةوص لةو تاريخةدا كةوةعدي داوة دةسةلآت بؤ عصراقيةكان بطوصزصتةوةو، وةكودوايين وةرةقةي بؤ تازةكرنةوةي عةقدي ضوارسالَيتري كؤشكي سثي، بةكاري بهصنص. ثص ئةلَصن ئصمة ئةتوانين بؤ ماوةيةكي دوور ئةو كارة دوابخةين و ثاشان ضانسي هةلَبذاردنةوةكةت بسووتصنن. ئصوة سةيركةن، ضؤن زيرةكانة لةطةلَ موعتةياتة سياسيةكان مامةلَة ئةكةن، بةلآم ئةو سةركردة بةرصزانة طةورةترين و بة هصزترين كارتيان كة ية كطرتنةوةي مالَي كوردة تا ئصستا بة كار نة هصناوة، هةر وةكوعةرةب ئةلَصن عة سا ولةعةلة بؤكاتصكي موناسيبتريان هةلَطرتبص بةلآم ئةترسم ئةمجارةش بكةوينةوة ناو قوأةخةستةكةي مصذوومان وهةر ئةوكاتة موناسيبة نةيةت دةري بصنين، ناضار كارتة بةهصزةكةمان بؤ بكةن بة كصلي ئةو قةبرةمان كةلصي ئةنوسرص هونا يرقةد شةعةبةي و حكومةتةي ئيقليم كوردوستان. . ئةو شةعبةي زةرةري بؤ خؤي نةبص هيض كةسصكي تري نةبوو، بة دةليلي ئةوةي بةكارتصكةوة خراونةتةضالَ كةتاقة رصطةيان بوو، بؤ نةجات بوون خؤزؤر زيرةكيش بوون، بةلآم بؤ بة كاريان نةهصنا!ئةو ثرسيارةو طةلصك ثرسياري تريش هةلَبطرن بؤ رؤذي مةحشةر ضوونكة بةم زووانة زيندوو نابنةوة.

 

بزماري ثصنجةم. . . .

نةجدةت سيزاري سةرؤكي توركيا لةضاوثصكةوتنةكةيا لةطةلَ رةفيق حةريري سةرؤك وةزيراني لوبنان، كة بةسةردانصكي رةسمي بؤ طةشة ثصداني ثةيوةندية ئابووريةكاني نصوانيان (هةروةكو خؤيان رايان طةياندووة) رصي كةوتؤتة ئةنكارا. أووئةكاتة ميوانة طوثخأةكةيوئة فةرموص :ئةزاني ئةم دةستورة تازةيةي عصراق خةتةرة بؤسةر عروبةكةي؟

بةلَص بةرصزان واديارة بةوابةي شةرقي ئوممة حةرةسي لص نابأص، هةتا تكريتيةكةمان لةكؤلَ بؤوةو، بة نيازي هةلَقوراني هةناسةيةكي ئازادي سةرمان لة كونةأةشص دةرهصناو دةرنةهصنا، ساين نةجدةتمان لص ثةيابووة، كة نةك هةر لة قةحتان عةرةب ترة، بةلَكو واي ثص دةضص ئةميش رصطاي رزطاركردني وةيان راستتر قاش كردني هةتا هةتايي قوبرس و هةلَسانةوةي ئابووري نيوة مردووي وولآتةكةي، بةيةكثارضةيي وعروبةتي عصراقا بةرص. ئةطينا زيارةتصك كة وةكو خؤيان ئةلَصن غةرةزةكةي (سرف) ئابوورية، ديارة دةبص باسي نيسك و نؤك و ساوةر و بامصو تةماتةو ثانتؤلَي قةيفةو هةنجيرة ووشككراوةكةي توركيةو، ثانكةي سةقفي و موبةريدةي كةمال بص. تصناطةم بؤ باسي دةستوري عصراقي تص كةوت؟ وةيان عروبة و ئيقتيساد و دارايي ضي كؤيان ئةكاتةوة؟ ئاخر لةوةتةي بيروباوةأي عوروبة لةناو عةقلَ و مصشكي عةرةبا هصلانةي كردووة، لة شةأي خؤتأصن و نةخوصنةواري و دواكةوتن و مالَ وصراني زياتر ضييان لص حاسلَ كردووة؟ بلَصي هصشتا مابصتيان يةكصك بيريان بهصنصتةوة كة ئةوان عةرةبن ؟. بؤ قةوم هةية لةم دونياية ئةوةندةي ئةمانة شةوأؤذ بة زوأناي ئصمة شةعب واللةي موختارين هةلَنةثةأن و، نةلَصن ئةو خةلَكانةي لةطةلَمان ئةذين وةكو كوردو بةربةر وقيبتةكاني ميسرو باشوريةكاني سودان مارونيةكاني لوبنان و ئاشوري و كلدانيةكان ئةبص مةمنوني قؤندةرةكانمان بن كة أصطةمان ثصداوةن لةوةتةني عةرةبي طةورةدا وةكو ميوان لةطةلَمان بذين. لةم أؤذانة كابرايةك لة ئةردةنةوة بة تةلةفون بةشداري بةرنامةكةي ئةلجةزيرةي ئةكردو، لة درصذةي قسةكانيا كةبصطومانم لةوةي ئةوة أاي شاريعي عةربية، ئةو شاريعةي كة دو ئايدولوجيا هةلَي ئةسوأصني، يةكةميان قةومي دووةميان ئايني و قةتعةن هيضيشيان باوةأيان بةوةنية كةجطة لةوان نةتةوةي تر هةبن وهةر ئةو خواية دروستي كردبن، كة ئةوانيشي لة هةيئةتي بةشةرا خولقاندووة، ئةي ووت با ئةمةريكيةكان لة عصراق دةرثةأصنين ئةوجا كاري ئةو كوردانةش ئاسانة كة باكوري عصراقي عةرةبيان داطيركردووةو، كردويانة بة هوتصلي يةهودية كافرةكان. بةلَص سةرةأاي ئةم هةموو ئينسانيةت و هةست ناسكيةي عةرةبي قةومي و ئيسلامي هصشتا ئاغاي نةجدةت سيزار ئةلَص نةوةك بيريان ضووبصتةوة خصرة با بيريان بخةمةوة كوردةكاني عصراق خةريكة قةلَةو ئةبن كاتي سةربأينيان لةسةر كوشتارطةي ناسيوناليستي عةرةبي بة ئيسلامي وةهابي خؤشكراو هاتووة. ئةمة ئةطةر بانطةشةيةكي تةحريزي نةبص بؤئةو كصرد بةدةستة طؤشت خؤرانةي كةمصشكيان بة خؤلَي ثصش دروست بووني مصذوو ئاخنراوة ئةبص ضي بص؟، لةلايةن دةولَةتصكةوةكة بة هيواية بةم زوانة ثصوةرةكاني كؤثنهاطن تةواو بكاو لة يةكطرتووي ئةوروثا وةكو ئةندامصكي تةواو أصزطرتوو لة مافةكاني مرؤظ وةربطصرص. خؤزطةم بةخؤيان هيضي وايان نةماوة دووسةد سالَي ترنةبص.

 

تصبيني رةنطة تائةم بابةتة بلآو ئةبصتةوة، زيارةتةكةي كاك رةفيقيش بؤ توركية تةواو بوو بص و، تةنها لةسةر مةسةلةي عروبةتي عصراق نةبص كة ضوونكة بةلاشة وهيضي تص ناضص رصككةوتون، لةسةري و نةجاحةتي سةد دةر سةدي هصناوة، دةنا فةشةلي لة هةموو ئةو مةسةلانةي تر كة مةبةستي سةرةكي سةردانةكةي بوون، هصناوةو ديارة لةسةر سيعرةكة أصك نةكةوتون.