www.kurdistannet.org

 

ئةطةر حكومةتي ( (ياسا) ) ئةم بي ياسايية بكات ... ئةي كي ياسا دةثاريَزي ؟! ... مافثةروةر : شـوان

 

 بةرِيَز مةسعود بارزاني سةرؤكي ثارتي ديموكراتي كوردستان ضةند سالَيَكة دروشمي سةروةربووني ياساي بةرزكردؤتةوةو، هةميشةش دووثاتي دةكاتةوة، كة ( (كةس لة ياسا طةورةتر نيية) ) ، هةروا كابينةي ضواري هةوليَريش كة ثيَكهات ناوي لةخؤي نا ( (كابينةي ياسا) ) ، ئةم دروشم و ناوة جوانانة لة لايةن خةلَكي كوردستانةوة (هةوليَر و دهؤك) ثيَشوازي ليَكراو بوونة مايةي بةخشيني ئوميَدي طةورة بةو خةلَكة، كة لةمةودوا ئةو فةسادة ئيدارييانةي هةبوون بةكؤتا ديَن و، كاروباري ئيداري و ياسايي ريَي رِاستي خؤي دةطريَتة بةر، هاوكات سةروةربووني ياسا طةورةترين زامني ثاراستني مافي هاوولاَتيي بي دةسةلاَتة لةبةرامبةر جةبةرووتي دةسةلاَتدار.

 ديارة ماناي ( (سةروةر بووني ياسا) ) ش رِوون و ئاشكراية، كة ثيَضةوانةي سةروةربووني مةزاجييات و ئارةزووي تاكة كةسيية، ناوةرؤكي ئةم دروشمةيش ثابةندبوون بة ثلة بة ثلةي ئةم سةرضاوة ياساييانة دةطةيةنيَت.

 1ـ ياساي نيَو دةولَةتي.

 2ـ دةستوور.

 3ـ ياساكاني نيشتمان (ولاَت) .

 4ـ نيزام (برِيارة ياساييةكاني دةسةلاَتي تةنفيزي) .

 5 ـ رِيَنومايي (تعليمات) .

 واتة نابيَت بةندةكاني دةستوور لةطةلَ ياساي نيَو دةولَةتي دا ناكؤك بيَت، ياساكاني ولاَتيش نابيَت لةطةلَ دةستووردا ناكؤك بن، نيزاميش ـ كة دةسةلاَتي جيَبةجي كردن دةري دةكات و هيَزي ياساي هةية ــ نابيَت لةطةلَ بةندةكاني ياسا ناكؤك بن و، رِيَنوماييةكانيش نابي لةطةلَ نيزامدا ناكؤك بيَت.

 ديارة جةوهةري ديموكراتييةتيش لةسةر بناغةي سةروةربووني ياسا دامةزراوة، هةر بةم رِيَطةيةش فةسادي ئيداري ضارةسةر دةكريَت ؛ ضونكة ديكتاتؤرييةت و فةساد لة ئةنجامي زالَكردني مةزاجييات و ئارةزوو، هةروا خراثبووني بةكارهيَناني دةسةلاَت سةرضاوة دةطري.

 ديارة بةرطري كردنيش لة دروشمي ( (ياسا سةروةرة) ) ئةركي هةموو كةسيَكة لة سؤنطةي بةرطري كردنيش لةو دروشمة و لة ثيَناو ثاراستني مافي هةزاران فةرمانبةري قورِبةسةري ذيَر دةسةلاَتي كابينةي هةوليَر، لةم مانطةدا بوونة قوربانيي برِياريَكي جةنتلمانانةي نامةشروع، كة بة زةرووري دةزانم تةحليليكي ئةو برِيارة لة رِووي ياساييةوة بكةم و، رِاوو سةرنجي خؤم دةرببرِم و، رِووي دةمم بكةمة بةرِيَز مةسعود بارزاني سةرؤكي ثارتي ديموكراتي كوردستان بةو ثيَيةي ثيَكهيَنةري حكومةتن، هةروا رِوو لة بةرِيَز نيَضيرظان بارزاني سةرؤكي حكومةتي هةوليَر و، بةرِيَز ئةنداماني ثةرلةماني كوردستان دةكةم، بةو ثيَيةي ضاوديَرن بةسةر كارةكاني حكومةتةوة و، لايةنة نامةشروعةكاني ئةو برِيارةيان بؤ رِوون بكةمةوة، كة طورزيَكي كوشندةي لة هةزاران فةرمانبةر وةشاندووةو، مافة ياساييةكانياني لي سةندوونةتةوة.

 برِيارةكة كة ويَرِاي جيَبةجي كردني هةر ئاشكرا نةكراوةو نازانري ذمارةكةي ضةندةو، ناونيشانةكةي ضييةو، ئيمزاي كيَي بةسةرةوةية ؛ بةلاَم بة ثيَي ئةوةي جيَبةجي كراوة ناوةرؤكةكةي بةم جؤرةية :

 1ــ طؤرِان لة ناونيشان و مووضةي ئةو فةرمانبةرانةدا كراوة، كة لة ئةنجامي جيَبةجي كردني سيستةمي تازةي مووضةو ميلاكات لة عيَراقدا لة لايةن ليذنةكاني وةزارةتةكانييانةوة ناونيشان و مووضةيان بؤ داندرابوو.

 2ــ بؤ رِاويَذكارو خةبير كة يةكةمييان : ثلةي تايبةتةو، دووةمييان : لة ثلةي (1) داية، دوو مةرجيان داناوة :

 ا ــ دةبي بة لاني كةمةوة (15) سالَ خزمةتي هةبيَت.

 ب ــ بة لاني كةمةوة برِوانامةي بةكةلؤريؤسي هةبيت.

 ئةم مةرجانةش (ئةسةري رةجعي) يان هةية و، بةسةر ئةوانةشدا جيَبةجي دةبي، كة ثيَشتر ئةو ناونيشانانةيان هةبووة.

 ديارة هةر حكومةتيَك مافي خؤيةتي دةستكاريي برِيارو رِيَنوماييةكاني خؤي بكات و، بة ثيَي هةلومةرجي تازة رِيَنومايي و برِياري تازة دةربكات و، كاروبارةكاني خؤي رِيَك بخاتةوة. هاوكات لةبةر ئةوةي ثةيوةنديي فةرمانبةر بة فةرمانطةكةيةوة ثةيوةندييةكي تةنزيميية، فةرمانبةر بؤي نيية دذي طؤرِانكاري لة ياسا و برِيارةكان بوةستي ئةطةر هات و زياني ثي طةياند و رِيَطةي ليَطرت دةستكةوتي تازةي دةست بكةويَت ؛ بةلاَم هةر برِيارو رِيَنوماييةكي تازة دةبي وةدةست هاتووةكان بثاريَزي، جا كاتيَك برِياريَك بة ناقانووني دةربضي و ثيَشيَلكاريي ياساشي تيَدا بوو ئةوة مةرفووزةو لةسةر حكومةت ثيَويستة ثيَيدا بضيَتةوةو ناياساييةكاني نةهيَلَي، بة تايبةتي بؤ حكومةتيَك، كة ناوي لةخؤي ناوة ( (حكومةتي ياسا) ) .

 لةسةر بناغةي ئةم رِاستييةوة ئةم رِاوو بؤضوونانة دةردةبرِين و، داوا لةوانةش دةكةم، كة لةسةرةوة ناوم بردوون و رِووي دةمم ئارِاستةيان كردووة، نةهيَلَن ئةو كارة ناياسايية رِوو بدات :

 * يةكةم : سةبارةت بة طؤرِان لة مووضةو ناونيشاني فةرمانبةران، ئةوةي بةثيَي سيستمي تازة وةريان طرتبوو دةلَيَم : (ضاككردنةوةي هةلَة كاريَكي زةرورو ثيَويستة، لةم سيستمةيش زؤر كةس هةبوون بةثيَي زةوقي ليذنةي وةزارةتةكان بة ناهةق ناونيشان و مووضةي بةرزييان ثيَدرا بوو، هي ديكةيش هةبووة بةرز بكريَتةوة ؛ بةلاَم هةر لة شويَني خؤيدا مابوةوة. ضاككردني ئةم ناهةقييةيش زةرورو ثيَويستة، ديارة ئةمةيش كراوة ؛ بةلاَم دةبواية هةر لةسةرةتاوةو لةمانطي كانووني دووةم ئةمة بكراية، نةك دواي (ثيَنج) مانط لة جيَبةجي كردني و، دواي وةرطرتني ثيَنج مووضة ؛ ضونكة فةرمانبةر كة مووضةكةي وةرطرت دةبيَتة خاوةني ئةو مووضةية ؛ بةلاَم دواي ثيَنج مانط كة ليَي دةسةنييةوة ئةوة زولَمي لي دةكةي. هاوكات زوربةي فةرمانبةران مووضةو ناونيشانيان هاتؤتة خوارةوة، تةنيا ذمارةيةكي كةم نةبيَت مووضةكانيان لة سنووري يةك ثلةدا بةرزكراوةتةوة، رِةنطة ئةويش تةنيا بؤ سةلماندني بيانووي ضاككردن لة بةرامبةر رِةخنةي دابةزاندني مووضةو ناونيشاني خةلَكاني ديكة كردبيَتييان، ئةمة جطة لةوةي هةندي كةسيش، كة سةر بة فلاَن و فيسارة بةرثرس بوونة و، ئةوان دوور لة زؤر ياساو رِيَنومايي بة زيَتر لة سي و ضوار ثلة زيَتر بةرةو سةرةو بةرزكراونةتةوة و، بةناهةقي هةقي كةساني ديكةيان ثيَدراوة.

 * دووةم : بةلاَم كاري ناياسايي طةورة ئةوةية، كة لةطةلَ (رِاويَذكاران و خةبيرةكان) كراوة، ئةواني ثيَشتر بة برِياري ئةنجومةني وةزيران ئةو ناونيشانانةيان ثيَدرابوو.

 بةثيَي ياسا كارثيَكراوةكاني هةموو دنيا ــ نةك تةنيا عيَراق ــ رِاستييةكي طرنط هةية، لةبةر ضاو دةطيري، كة بنةمايةكي طشتييةو نابيَت ليَي لابدريَت، ئةويش ئةوةية :

 (هةر ياساو برِياريَك، كة دةردةضي لة رِؤذي دةرضوونييةوة كاري ثي دةكري و، ( (ئةسةري رةجعي) ) نيية، تةنيا لةو حالَةتانةدا نةبيَت، كة ياسا رِيَطاي ثيَداوة ئةوانيش زؤر سنووردارن) .

 بؤية هةر فةرمانبةريَك، كة لة سايةي ياسا و نيزامةكاني ثيَشوو مافيَكي وةدةست هيَنابي، ئةوة ئةو مافةي ثاريَزراو دةبيَت. ئةطةر هات و ياساو برِيارة تازةكان لة بةرذةوةنديي ئةودا نةبوون، تةنيا لة حالَةتي سزادان نةبيَت، ئةويش دةبيَت هؤي سزادانةكة رِوون بكريَتةوة، كةواتة ئةوةي ضةند سالَيَكة (رِاويَذكارو خةبيرة) ئةطةر ئةو دوو مةرجة تازة داهيَنراوةي تيَدا نةبوو، كة تازة بة تازة بة : (15 سالَ خزمةت و، برِوانامةي بةكةلؤريؤس) سنووربةند كراوة، ئةوة نابيَت ناونيشانةكانييان لي بسةنريَتةوة ؛ بةلآم ئةوانةي تازة كانديَد دةكريَن بؤ ئةو دوو ثلةية ئةوة دةبي ئةوان ئةو مةرجانةيان بةسةردا جيَبةجي بكريَت.

 ياساش لةسةر بناغةي ضةند رِاستييةك ئةو بنةمايةي ضةسثاندووة، كة ئةمة هةنديَكييانة :

 ا ــ طياني عةدالةت وا دةخوازي رِيَز لة مافي وةدةست هاتوو بطيري ؛ ضونكة ئةطةر رِيَزي لي نةطيرا، دةست دريَذي ثةيدا دةبي، دةستدريَذيش زولَمة.

 ب ــ لة ثيَناو دابينكردني سةقامطيري و دلَنيايية ؛ ضونكة هةر كةسيَك لة سايةي ياساو برِيارةكاني سةردةمي خؤي ماف وةدةست ديَني و رِيَيشي ليَدةطيري هةندي مافي ديكة وةدةست بهيَني، خؤ ئةطةر هات و برِياري تازة بووة هؤي سةحب كردني، يان هةلَوةشاندنةوةي (ئيلغاي) هةر برِياريَكي ئيداريي ثيَشوو، كة مافي تاكة كةسي (حق فردي) بؤ يةكيَك ئيقرار كردبيَت، ئةوة دلَنيايي و سةقامطيريي ناميَني ؛ ضونكة هةموو كةسي لةوة دةترسي ثاش ضةند سالَيَكي ديكة برِياريَكي تازة ناونيشانةكةي، يان مووضةكةي لي بسةنيَتةوةو، ئةو كاتة بة تةماي ئاييندةي خؤي نابيَت، بؤ نموونة :

 لة سايةي ئةم (برِيارة تازةيةي حكومةتي هةوليَر) كي دلَنيياية لةوةي ثاش (5) سالَي ديكة ئةم ناونيشانةي ئيَستاي لي ناسةنريَنةوة ؟! خؤ دوور نيية فةرقي مووضةش وةربطرنةوة ! ضونكة كة دةسةلاَتيَك ثي دريَذي ليَكردو رِيَزي ياساي نةطرت، ئةوة هةموو شتيَكي لة دةست ديَت.

 ثشت ئةستوور بةم رِاستييةي سةرةوة حكومةتي هةوليَر زولَميَكي طةورةي لة (رِاويَذكارو خةبيرةكان) كردووة، كة (ئةسةري رةجعيي) داوةتة ئةو دوو مةرجة تازةيةو، لةسةر ئةو بناغةية ئةوةي يةكيَك لةو دوو مةرجةي تيَدا نةبووبيَت ثلةيةك هيَنراونةتة خوارةوة. ئةوةش طةورةترين بي رِيَزي و ثيَشيَلكاريي ياساية، كة هةرطيز ئةم رةفتارة لة (حكومةتي ياسا) ناوةشيَتةوة، تةنانةت (رِذيَمي سةدام) بةو ديكتاتؤرييةي خؤي، كة خةلَكي بيَطوناهي كيميا باران دةكرد ؛ بةلاَم بي ياسايي لةو جؤرةي نةدةكرد ( (هةر ضةندة زؤرم ثيَناخؤشة ئةم جؤرة بةراوردانة بكةم) ) .

 بةرِاستي ئةم برِيارةي حكومةتي هةوليَر بووةتة هؤي نةهيَشتني دلَنييايي و ئارامي لة نيَو خةلَكي (هةوليَر و دهؤكدا) . هاوكات ضؤن تةعويزي ئةو كةسانة دةكاتةوة، كة ياساو برِيارةكاني ثيَشوو بوونةتة رِيَطر بؤ ئةوةي مافي ديكةيان دةست بكةويَت ؟! كة رِةنطة هةندي ياساي ئةمرِؤ ثيَيان بدات ؛ بةلاَم لة كاتي خؤيدا بة ثيَي ياساي ئةو كاتة وةريان نةطرتووة ؟

 ج ــ هؤيةكي ديكة، كة رِيَطةي نةداوة (ئةسةري رةجعيي) بدريَتة برِياري ئيداري رِيَز طرتنة لة دةسةلاَتي بةرثرساني ثيَشوو ؛ضونكة : (ئةطةر هةر دةسةلاَتداريَك ــ ئةسةري رةجعي ــ داية برِيارةكاني خؤي ئةوة ماناي دةستدريَذي بؤ سةر بةرثرسةكاني ثيَشوو دةطةيةني، ضونكة هةر سةرؤك وةزيرو، هةر وةزيريَك و. . . . . هتد. دةسةلاَتي لةو رِؤذةوة دةست ثيَدةكات، كة دةسةلاَت دةطريَتة دةست و، لةو رِؤذةوةش دةسةلاَتي كؤتايي ديَت، كة وةزيفةكةي بة جي دةهيَلَي. بةو ثيَية هيَنانة خوارةوةي ثلةي ئةوانةي بة فةرماني هةريةكيَك لة بةريَزان : (د. فؤئاد مةعسووم و، كؤسرةت رِةسوولَ و، د. رِؤذ نووري شاوةيس) تةنانةت بةرِيَز (نيَضيرظان بارزاني) ش بونةتة (راِويَذكار يان خةبير) دةستدريَذي كردنة لةلايةن سةرؤك وةزيراني ئيَستا بؤ سةر دةسةلاَتي ئةوان، كة كاتي خؤي دةسةلاَتةكانييان شةرعي بووةو، هةر برِياريَكي دةريان كردووة شةرعييةتي هةية.

 شايةني باسة يةكةم جاريش نيية برِياري لةم جؤرة دةردةضي ؛ بةلًَكو لة سةرةتاي (2003) دا حكومةتي هةوليَر برِياريَكي نامةشروعي لة زياني (خةبيرو بةرِيَوةبةرة طشتييةكان) دةركرد بةوةي (ئةسةري رةجعي) داية برِيارةكةي، كة تايبةت بوو بة برِينةوةي مووضةي (249) دينارو (177) دينار بؤ ئةوانةي بة بةرِيَوةبةري طشتي و خةبير دادةمةزريَن، لةكاتيَكدا ثيَشتر هةردووكييان بة مووضةي (303) دينار دادةمةزران. تةنانةت لة هةنديَكيان فةرقي ئةو مووضةيةي ضةند سالَ بوو وةريان طرتبوو، وةرطيرايةوة. . ضةند لايةنيَكي ديكةي ناياسايي ئةم برِيارة

 ناوةرؤك بزرة !

 1 ـــ رِاويَذكاران بةثيَي برِياري ذمارة (30) ي بريمةري بةرِيَوةبةري دةسةلاَتي كاتيي هاوثةيمانان دةبي مووضةكةيان لة نيَوان (1500000 تا2249000) دينار بيَت، هةروةها بةثيَي برِياري بةرِيَز وةزيري دارايي عيَراق (كاميل طةيلاني) كة لة ذمارة (4159) ي رِؤذي (21 / 1 / 2004) ي رِؤذنامةي (التاخي) دا بلاَوبؤتةوة، لةويَشدا هاتووة كة دةبي ئاستي بالاَي ثلة (ب ــ تايبةت) يان ثي بدريَت، كة دةكاتة (2249000) ؛كةضي لاي خؤمان شيَوة حيلة شةرعييةكي بؤ دؤزرايةوةو بةوة شكانديانةوة، كة طواية دةبي لة فةرماني دامةزراندنيادا بنووسريَت بة ثلةي بريكاري وةزارةت دامةزراون، ديارة ئةمةيش خؤي لة خؤيدا هةرديسان ثيَضةوانةي سيستيَمي دامةزراندني رِاويَذكارانة، ضونكة لة بنةرِةتدا رِاويَذكار و بريكاراني وةزارةت ثلةكانييان ثلةي تايبةتة، ئةمة جطة لةوةي ئيَستاو بؤ لةمةو دوايش دارايي و بودجةي حكومةت مةركةزييةو، لة داهاتي هيض طومرطيَكي هةريَمدا دةستةبةرنابيَت و، مووضةي ئةوانيش لةو ثارةية دابين دةكريَت و، هيض كاريطةرييةكي سةلبيي بؤ بودجةي حكومةتي هةريَم نابيَت، جطة لةهةموو ئةمانةيش لة بريمةر بةو لاوة كةسي ديكة دةسةلاَتي نيية راددةي ئةو مووضةية كةم بكاتةوة ؛ ضونكة ئةو تا ئةمرِؤيش بةرزترين دةسةلاَتة لة عيَراقداو، هةريَمي كوردستانيش بةشيَكة لة عيَراق، كةضي حكومةتي هةوليَر دةسةلاَتي بةخؤي داوةو مووضةكةياني بؤ (920000) دينار كةمكردوونةتةوة.

 2 ــ ئةوةي مايةي سةيرو سةمةرةية بي ياسايي بةرامبةرخودي (برِيارةكة) كراوةو، لة جيَبةجي كردنيدا ثيَشيَليان كردووة ؛ ضونكة برِيارةكة دةلَيَت : (وةك ثيَيان طوتين و ؛ بةلَام برِيارةكةمان بة نووسراوي نةبينيوة) ــ ئةوةي بةلاني كةم (15) سالَ خزمةت و برِوا نامةي بةكةلؤريؤسي نةبيَت نابيَت بكريَتة خةبيرو رِاويَذكار ــ كة ئةطةر رِاستةو ئةم ثيَوةرة هةبووة دةبوو ئةم حالةَتةيان زؤر بةر لة ئيَستا لةبةر ضاو بطرتاية نةك دواي زيَتر لة (12) سالَ، جطة لةوةي كة خةبير ثلةيةكي وةزيفيي ذمارة (1) ــةو، رِاويَذكاريش ثلةي تايبةت (ب) ية، واتة ثلةيةك لة سةرووي خةبيرةوةية.

 ليَرةدا ئةطةر خةبيريَك ئةو دوو مةرجةي سةرةوةي تيَدا نةبووبيَت، بؤ ثلةي (2) هيَنراوةتة خوارةوة، كةوابيَت دةبي رِاويَذكاريش بهيَنريَتة هةمان ثلة ئةطةر هةمان مةرجي تيَدا نةبيَت، ضونكة بة بؤضووني دارايي هةردووكييان هةمان مةرجييان دةويَت ؛ بةلاَم براياني وةزارةتي دارايي هةوليَر وايان نةكردووة ؛ بةلَكو بةمجؤرةيان كردووة :

 ا ــ ناونيشانةكةيان هةر بة (رِاويَذكار) هيَشتؤتةوة، كة ئةمةيش شكاندني خودي برِيارةكةية ــ ئةطةر رِاستة برِياريان هةية ــ ئةطينا دةبيَت ئةو ناونيشانةيان نةميَنيَت. كة مووضةكةشيان كراوة بة (920) هةزار دينار، واتة بةرزترين مةرتةبةي ثلة (1) يان ثيَدراوة، لة كاتيَكدا دةبيَت مووضةي وةزيفيي ثلة (2) يان بدةني نةك بةرزترين مووضةي ثلة وةزيفيي (1) ، ئةمةش خؤي لة خؤيدا بةلَطةيةكة بؤ نةبووني هيض برِياريَك و، ئةوةي كردووشيانة بؤ ثةردة ثؤشكردني هةلَةيةكي مةقسوودة و بةس.

 ج ــ كةواتة ئةطةر رِاويَذكاريَك ئةو مةرجانةي تيَدا نةبيَت بؤي هةية مووضةي ثلة (1) وةربطريَت ؛ بةلاَم خةبير، كة بة ئةسلَ لة ثلة (1) داية بؤي نيية لة شويَني خؤيدا بميَنيَتةوةو مووضةي شةرعيي خؤي وةربطري، كةواتة تةنيا لة بةرامبةر رِاويَذكاران سي جؤرة بي ياسايي كراوة و، بةرامبةر خةبيريش غةدريَكي طةورة كراوة.

 3 ــ لايةنيَكي ديكةي بي ياسايي ئةو (برِيارة) لةوةداية، كة هيَشتا ئاشكرا نةكراوةو ناوةرؤكةكةي بة فةرمانبةراني ثةيوةنددار رِانةطةيةنراوة ؛ كةضي جيَبةجيَيش كراوة، ئةمة لة كاتيَكداية، كة سةدان سالَة ياسا لةو رِؤذةوة جيَبةجي دةكري كة رِادةطةيةنري يان دةردةكري، بة داخةوة لة سةدةي بيست و يةكةمدا دةطةرِيَنةوة بؤ سةدةكاني ثيَش زايين، ئةو رِؤذطارةي ياساكان لةنيَو دلَي كاربةدةستان شاردرابوونةوة تاكو بة ئارةزووي خؤيان كاري ثي بكةن.

 4 ــ ثيَشيَلكارييةكي ديكةي ياسا لة بواري كاتي جيَبةجي كردنيداية. هةروةكو طوتمان ياسا لةو رِذةوة كاريطةري دةبي، كة دةردةضي، يان دياري دةكري بؤ كارثيَكردني. لة كؤتايي مانطي ئاياريشدا دةنطوباسي هةبووني ئةم (برِيارة) ــ تا ئيَستا ناديارة ــ سةري هةلَدا و، داوا لة وةزارةتةكانيش كرا، كة ليستي مووضةكانييان بطةيةننة دارايي تاكو تةدقيق بكريَنةوة، جا ئةطةر رِيَزي ياسا بطيريَت دةبواية ئةم (برِيارة) لةسةر مووضةي مانطي ئايار جيَبةجي نةكراية ؛ بةلاَم ئةوةي هةر زؤر سةيربوو (ئةسةري رةجعي) يشيان داية ئةمةش و بةسةر مانطي ئاياريشدا جيَبةجيَيان كرد !! كؤمةلَيَك ثرســـــــــــــــــــيار ؟؟

 ئةم (برِيارة) ناياساييةي حكومةتي هةليَر كؤمةلَي ثرسيار دةورووذيَني، كة وةلاَمي هةنديَكيان ئةوةندة رِوونة كةس ناتواني نكولَييان ليَبكات، بة داخةوة سةرةنجاميش هةر بةرثرسياريَتييةكةي دةكةويَتة سةر شاني برِياردةرةكةي :

 1 ــ بؤضي بة طشتي مووضةي فةرمانبةران كةم كراوةتةوة ؟ ئايا ئةو فةرقةي دةميَنيَتةوة بؤ خةزينةي بةغدا دةطةرِيَتةوة، يان دةضيَتة شويَنيَكي ديكةوة ؟! لة رِاستيدا من

 ثيَم وانيية بؤ بةغدا بطةرِيَتةوة ؛ ضونكة بةغدا داواي كةمكردنةوةي مووضةي نةكردووة ! خؤ ئةطةر حكومةتي هةوليَريش دةستثيَشكةري دةكات بؤ سووككردني بارطرانيي خةزينةي بةغدا، ئةوة دةثرسين ئايا بةغدا ض منةتي ثيَي هةية، يان بؤ ئيَمة لة مةليك مةليكتربين ؟! ئايا ئةركي حكومةتي كوردستان خزمةتكردني هاوولاَتيياني كوردستانة، يان حكومةتي بةغداية ؟

 2 ــ من ثيَم واية ئةوةي كراوة سياسةتيَكة لة سياسةتةكاني نان برِين، جا دةبي ض حيكمةتيَك لةوةدا هةبيَت، كة ناني خةلَكي دةبرِن ؟ ئايا بة تيَرِوانيني ئيَوة ئةو خةلَكة شايةني وةرطرتني ئةو مووضةية نين ؟؟ بة تايبةتي كة (85) سالَة لةسةر دةستي حكومةتة ديكتاتؤرةكان دةضةوسيَنريَتةوة ! ئايا ئةركي حكومةت تيَركردني خةلَكيية، يان برسي كردن و رِووتاندنةوةيةتي ؟!

 3 ــ بؤضي برِيارةكاني ثيَشووي ئةنجومةني وةزيران تايبةت بة ثيَداني ثلةي (خةبير و رِاويَذكار) هةلَوةشيَنرانةوة، كة لة (100 %) ي ئةوةي كراوة بي ياسايية ؟ ئايا لةبةر ئةوةية كة ذمارةيان زؤرة ؟ يان بة ناهةق ئةو ناونيشانانةيان ثيَدراوة ؟ يان ئةوةي كراوة هةر لةثيَناوي طيَرِانةوةي برِة ثارةيةكي كةمة بؤ خةزينةي حكومةت، كة رِؤذانة بؤ هةندي كاري بي بةهاو بي دةرةنجام سةد ئةوةندةي ثارة بةناهةق طةرِيَندراوةكةي لي تةخشان و ثةخشان دةكريَت و ؟؟

 خؤ ئةطةر ذمارةيان زؤرة ئةوة سةبارةت بة (رِاويَذكاران) دةلَيَين : (بؤ لة سةرةتاوة داتان مةزراندن ؟! بة تايبةتي هةلَمةتي دامةزراندنيان لة كؤتايي سالًَي رِابردوو و سةرةتاي ئةمسالَدا دةستي ثيَكرد ؟ ئيَستايش يان ئةوةتا بييان هيَلَنةوة، يان بة شيَوازيَكي ياساييانة كيَشةكانييان ضارةسةر بكةن، سةبارةت بة خةبيرةكانيش دةلَيَين خؤ هةر هةموويان زياد نين، بطرة لة زؤر وةزارةت نةقسيان هةية، ئةي شويَنة بةتالَةكان ضؤن ثرِ دةكةنةوة، ضونكة شويَني بةتالَ لة زؤر وةزارةتدا دروست بووة ؟ ئايا باشتر نةبوو زيادةكاني وةزارةتةكاني ديكة بؤ ئةو وةزارةتانة بنيَرن كة نةقسييان هةية، ئةوةي دةشميَنيَتةوة لةسةر بناغةي مةرجة ياسايية كارثيَكراوةكان، (نةك هي تازة) ضارةسةريان بكةن، ئةطةر ثيَشتان واية بة ناهةق ئةو ناونيشانانةيان ثيَدراوة، ئةوة لةوةشدا ئةم جؤرة ضارةسةرة هةلَةية ؛ ضونكة خؤ هةر هةموويان بة ناهةق ثيَيان نةدراوة ؟ سةرباري ئةوةش ئةوةي بة ناهةقيش ثيَيدراوة حكومةت دةبي بيثاريَزي ؛ ضونكة دةبيَت حكومةت بة خؤي تةحةمولي هةلَةي خؤي بكات، نةك فةرمانبةري زولَم ليَكراوو قورِبةسةر !! بةتايبةتي كة بة ثيَي ياسا هةر فةرمانبةريَك كة ضووة ثلةيةكي بةرزتر ئةوة (6) مانط لة ذيَر تاقيكردنةوةدا دةبيَت، ئةطةر ليَي دةرنةضوو دةطةريَتةوة شويَني ثيَشووي خؤي، هةروا ئةطةر حكومةت بة هةلَة برِياريَكي دةركرد دةتواني لةماوةي دوو مانطدا لة دواي دةرضووني برِيارةكةي سةحبي بكاتةوة، ليَرةدا دةثرسين بؤضي حكومةتي هةوليَر لة كاتي خؤيدا سوودي لةو دوو دةرفةتة وةرنةطرت بؤ ضاككردنةوةي هةلَةكةي خؤي ؟! هاوكات ئةطةر ذمارةيان زياد بيَت، ئةوة بيَطومان ئةوانة زيادن كة بةم دوايية لةبةر هةر هؤيةك بيَت دامةزريَنران، ئيتر نازانم بؤضي كؤنةكانيش بة ئاطري تازةكانةوة بسووتيَن ؟!!

 4 ــ بؤضي (برِيارةكة) وةك يةك جيَبةجي ناكةن، براي (رِاويَذكار) بؤي هةية بة ناونيشانةكةي خؤي بميَنيَتةوة و مووضةكةشي ببيَتة مووضةي ثلة (1) ، كة ئةمةيش هةر بؤخؤي موخالةفةي (برِيارةكةية) ؛ بةلاَم (خةبير) نةناونيشاني دةميَني و، مووضةكةشي دادةبةزي ؟ تؤ بلَيَي ئةو ثاشةكةوتة لة كةمكردنةوةي مووضةكاندا بؤ رِؤذي رِةش نةبيَت ؟!

 5 ــئاشكراية كة هةر ياساو برِياريَك طوزارشت لة فةلسةفةي سياسيي ئةو دةسةلاَتة سياسيية دةكات، تؤبلَيَي ئةوةش فةلسةفةي سياسيي ثارتي ديموكراتي كوردستان بيَت، يان فةلسةفةي سياسيي ضةند كةسانيَكةو ثارتي ليَي بي بةريية ؟ئةطةر واية دةبي بزانين ثارتي ض هةلَويَستيَكي لة بةرامبةردا دةبيَت، وةلاَمي ئةمةش بة تةحديد لة لاي (جةنابي مةسعود بارزاني) ية.

 6 ــ تؤ بلَيَيت حكومةتي هةوليَر ثيَي وانةبيَت مووضةي فةرمانبةران (موكافةئةية) ، يان وةك (يارمةتييةكان) ي حزب واية و، ئازادة ضؤني دةدات و ضةندي دةدات و كةي دةيدات ؟ تؤ بلَيَيت واي تيَطةيشتبيَت ؟! ضونكة مووضة هةقيَكي ياساييةو بةبي ياساش دةستكاري ناكري، كة دةشلَيَين ياسا واتة ئةوةي لة ثةرلةمانةوة دةردةضي، نةك ئةو برِيارة ئيَداريانةي كة هيَزي ياسايان دراوةتي و، كةسيش نةيان بيستوون و نةيان بينيون ؟!

 7 ــ ئةوةي كراوة وةك سزاداني جةماعي واية، ئايا ئةمةش طةمةكردن نيية بة كةرامةتي فةرمانبةران ؟!

 8 ــ لةلايةكي ديكةوة نة لة بةغداو نة لة سليَماني ئةم مةسةلةية لةطؤرِي نيية، بة ثيَضةوانةوة ئةياد عةللاوي سةرؤك وةزيراني تازةي عيَراق رِايطةياندووة، كة مووضة زياد دةكات، بيَطومان سيستمي ميلاكات و مووضة و وةزيفةيش لة سةرتاسةري عيَراقدا وةك يةك واية، كةضي لاي خؤمان ميلاكات دةستكاري دةكريو مووضةي فةرمانبةرانيش كةم دةكريَتةوة ! جا ئايا حكومةتي هةوليَر ويذداني نابزويو هةست بة ليَثرسينةوةو نارةحةتي ناكات لةبةرامبةر ئةو فةرمانبةرانةي، كة بةهؤي ئةو (برِيارة) تازةيةي غةدري ليَكردوون و مووضة و ثيَطةي هيَناونةتة خوار، كةضي ثيَطةو مووضةي هاوكارو هاوثايةكانييان لة حكومةتي سليَماني و بةغدادا تاكة قرشيَكي لي كةم نةكراوةتةوة ؟!

 9 ــ ئايا ئةمة ثيَشيَلكردني مافة سةرةتاييةكاني مرؤظ نيية؟

 10 ــ ئايا ئةمة بةرةو فةسادي ئيداري و، زالَبووني مةزاجييات و هةواو ئارةزوومان نابات ؟!

 11 ــ ئةي بؤضي بؤ (بةرِيَوةبةرة طشتييةكان) هةمان مةرج دانةنرا، لة كاتيَكدا كاري ئةوان لة كاري (خةبيرو رِاويَذكار) قورسترة ؟ يان لةبةر ئةوةية، كة ئةو (بةرِيَوةبةرة طشتييانة) ي ئةوان دةيانةوي تا هةتاية بة كورسييةكانييانةوة بلكيَن و، لة شويَني خؤياندا بميَننةوةو دةستييان لي نةدةن، سةرةرِاي ئةوةي خؤيان زؤر شتيان لة بارةوة دةزانن، هةمان ئةو مةرجانةيان تيَدا نيية، كة بةزؤر بةسةر (خةبيرو رِاويَذكاراندا) فةرزيان كرد ؟!!

 12 ــ ضاككردني ئةم مووضةيةو، دابةزاندن و بةرز كردنةوةي ناونيشانةكان نازانم ضؤن كاري ثي دةكري تاكو لة ئةنجومةني وةزيراندا تةسديق نةكري و برِياري جيَبةجي كردني ثي دةرنةضي ؟

 13 ــ ئةي بؤ ئةو حيلة شةرعييانةي كردوويانة بؤ ئةو كةسانةي سةر بة فلاَنة بةرثرس و فيسارة دةسةلاَتداري بالاَي وةزارةتةكانةوةن دةلَيَن ضي، كة بةرِؤذي رِووناك لةبةر خاتري خاتران ثلةو ثايةيان بؤ بةرز كردوونةتةوةو، لة شويَني ئةوتؤيان ئاخنيون، كة بةخةونيش بيريان بؤي نةدةضوو، تةنانةت هي وايان تيَداية لة سةرووي سي و ضوار ثلةي ناهةقيان دراوةتي و، تةدقيقكاراني داراييش بؤ رِيَزنان لة تةزكييةي بةرثرسانييان هيض سي و دوويان لي نةكردووةو بؤيان مؤركردوون و، تؤ بلَيَي ئةوانة بيتاقةيان بؤ دةرنةضووبيَت ؟ جا دةبي كي لةم ناهةقيية بكؤلَيَتةوة ؟!!

 14ــ لة كؤتايشدا ئايا ئةمة لةذيَرثي ناني دروشمي ( (سةروةريي ياسا) ) و ( (حكومةتي ياسا) ) نيية ؟؟!!!

 ثيَشنيازيشم بؤ ضارةسةركردني ئةم ياسا شكيَنيية و، بةرقةراربووني ياسا بةتةواوةتي ئةوةية، كة لةلايةن خودي سةرؤكي ئةنجومةني وةزيرانةوة ليذنةيةكي بالاَ لة كةساني شارةزاو ثسثؤرو بيَلايةن ثيَك بيَت، بؤ ثيَداضوونةوة بة هةموو ئةو كارانةي تائيَستا لة لايةن وةزارةتي دارايي ئةنجامدراون، كة دلَنييام زوربةي هةرة زؤري ئةوةي كردوويانة مافي فةرمانبةراني تيَدا ثيَشيَلكراوة و، بة ناهةق رِةفتاريان لةطةلَ مووضةو ثلةكاندا كردووة. . .