كورد كةركوك رِزطار دةكات.. يان  كةركوك كورد رِزطار دةكات... ؟؟ ... جةزا ضنطياني

 

ئةطةر ئةمة هاوكيَشةيةكي سياسي بيَ. يان ثرسياري رِؤذنامةنووسيَكي هوشيار و لة (بةرزاني و تالَةباني) بكريت. ئةوة نةك ناتوانن بلَمة بلَمي وةلآميَك بدةنةوة. بةلَكو لة تاواندا دةست بةلووتياندا دةكةن. ئاخر تيَطةيشتن لة طرفتي كةركوك لة ئاستي هوشياري ئةواندا نية!. هوشياري سياسي ئةوان و تيرِوانيان بؤ سياسةتي جيهان زؤر نزمة. ئةوةي لة دةرةوةي كوردستان و بيلايةن و نا كورديش بيَ. كة كيشةي كورد ديتة سةر ميزي طفتوطؤي رِاستة وخؤ دةلَيَت (كورد قورباني بةرذةوةندي زليَهزةكانة و زلهيزةكانيش تينوي ساماني فرةي لة بن نةهاتووي ثترؤلي كوردستانن) ئةمةريكا وولآتيكة بةردي بناغةي هةموو هيوا و هةلَويستيكيان لةسةر ئاستي بةرذةوةندي كةثيتال و ئاسايشي نةتةوةيان، نةك بةها مرؤيةكان دارِشتوة. ئةمةش مافيكي رِةسةن و ئافةريناويانة كة ضؤن دةرواننة ذيان وبةختياري و ثاشة رِؤذي نةوةكاني داهاتوويان. ئةوةي ئيمرِؤ بؤش دةيكالت وسوثاي ئةمةريكي دةنيريَتة كوردستان و رِؤذهةلآتي ناوةرِاست. سالَي 1945 و ناردني سوثاي ئةمةريكي بؤ ئيران و دواجار ناكؤكي روسيا و ئةمةريكا لةمةرِ بووني دةسةلآتي ستالين لة كوردستان و ئازرباينجاندا. كة جةنطةكة كؤتاي هات سةرؤكي ئةمةريكي (ترؤمان) لة نهيَني نامةيةكي بؤ ستالين دا دةنووسيَ (ئةطةر واز لة كؤمةكي كؤماري مهاباد و ئازرباينجان نةهيَني و هيَزةكةي نةطةرِيَنيَتةوة سنوري سؤظيت، ناضار دةبيَت ضةكي ئؤتؤمي بةكار بهيَنيَ)* بؤ ئةم هةرِةشةية ضونكة (خويَنبةري لةشي ثيشةسازي و ئابوري ئةمةريكي رِؤذهةلآتي ناوةرِاستة بة تايبةتي وولآتاني خاوةن(ثترِؤلَ). بةهؤي هاوبةشي ئةمةريكاوة لة جةنطي جيهاني دووهةمةوة. ئيستراتيجيتي ئةمةريكي ثةلي كيَشا بؤ سنوورة دوورةكاني سنوري خؤي. كة جةنطةكةش كؤتاي هات هاوكيشة سياسيةكاني نيَوان زلهيَزة براوةكان، بوون بة خالَي ثةيوةندية ئيستراتجيةكاني لايةنةكان. وةلي لة هةموو كيشةكاندا هةريةكة ضمكي ئيستراتيجيتي خؤي بةلاي بةرذةوةندي نةتةوةيدا رِادةكيَشاو فةرامؤشي نةدةكرد. ئةلَمانيا كة جةنطي دؤرِان و بة ثيَ ثيَويست بوو بة هاو ثةيمان و ملكةضي سياسةتي ئةمةريكي. بة دريَذاي تةمةنيَكي زؤر واتة رِماني ديوارةكةي بةرلين(ئةلَمانيةكان) لةبةرذةوةندي نةتةوةيان غافل نةبوون. هةردواي نةماني هيتلةر و هاتني يةكةم رِاويذكاري ئةلَماني (ئايدين ئاوةر) CDU) (سوسيال مةسيح.لة خؤ رِاثسكاندني كةسايةتي نةتةوةيياندا بوون. ضمكي خةبات و خةون و ئيستراتيجيَتي نةتةوةيان بةر نةدا.شتيَكي نؤي نية كة لة نيَوان هةموو لايةنة سياسيةكاني ئةم دونياية بةرذةوةندي هاوبةش هةية. ئةنجامي وةرطرتني كةم و زؤري بةشي لايةنةكان ئةطةر كاتيش بيَ ئةنجامي ثرؤسيسيكي لؤذيكي سياسية و كالفامي و زرنطي هزري دبلؤماسية. وةلي لة دةستداني تةواوي مافي لايةنيك و قؤرخكردني دةسةلآتي طشتي بؤ لايةنيكي تر. بة لايةني بيَ دةستكةوت دةوتري (لانة دوروةكة). كورد لة تةك هاوثةيماني ئةمةريكي و ئؤثؤزسيوني عيراقيدا (ضونكة بيَ دةستكةوت مايةوة) لايةني دؤرِاوة. بؤ دؤ رِاين؟. ضونكة سةركردايةتي بةناو (بزوتنةوةي كوردي) خاوةني (لةشيَكي سياسي ثتةو و ئيستراتيجيَتيَكي نةتةوةي ومؤرِالَي مرؤي و كوردي و ئاوزان و هزري سياسي نةبوون و نيَن). ئةو ئيستراتجيية ئيفليجةشي كة باسيان ليَوة دةكرد (فيدريالي) نة كاريان بؤ كرد نة هةردوو ملَؤزم رِيَزيان بؤ دانا. ئي واية ئةطةر رِيَكخراويَك تيطةيشتن و رِيَزي بؤ ئيستراتجيتيك هةبيَ دةبيَ كاري بؤ بكات! (كاركردن بؤ فيدرياليةت ياني كاركردن بؤ ديموكراتيةت). بووني دوو ملؤزم (بارزاني و تالَةباني) بووني دوو ثارتي ديكتاتؤري وةك (ثارتي و يةكيتي) بووني دوو دةسةلآتي دذ بةيةك لة نيوان (سيَ شاردا سليماني و هةولير و دهؤك) ياني بازيكردن بة ضارةنووسي طةليك و وشةي (فيدريالي و ديموكراتي). كة ئةمةريكا ئةم رِووة سياسية دةبيني دةبيَ مامةلَةي ضؤن لةتةكدا بكات؟ وةك هاوثةيمان يان وةك بةكريطيراو و ضةتة و مليشيا)؟ **. ئةمةريكا وولآتيَكي ديموكراتي خاوةن بةرذةوةندية هةميشة لة ثاشقولطرتنداية بةرامبةر بةرامبةرةكةي. ئةطةر لاواز بووي ثشتت لة زةوي دةدا. ئةطةر هوشيار بويت تةوقةت لةطةلَدا دةكات. كورد و سةركردايةتي كوردي زؤر(طةوجن) بؤية ثشتي هيواي لة زةوي درا.

داطيركردني ئةفغانستان لة لايةن سؤظيتي كؤنةوة و لةمثةر دانان و هةرشةبوو بؤ نةخشةكةي كيسنجةر كة سالَي 1975 بؤ كنترؤلكردني ثترؤلي ئيران و كةندا و عيراق بة كوردستانيشةوة كيَشابووي. ئةوسا هةردوو زلهيزةكة لةسةر دابةشكردني ساماني ثترؤلي ناوضةكة دذي يةك بوون. شةري ئةفغانستاني بةدةمةوة بوو. دواي رِماني بلؤكي سوظيةتيش. شةرِي نيَوان ئةمةريكا و صداميةكان. (ضين، روسيا، ئةلمانيا، فرنسا) دذ بوون. ئةمانة شةري طةرميان نةكرد شةري ساردي دبلؤماسيان كرد.بؤ ضونكة زليهيزةكان لة سةر دابةشكردني بؤرسةي كومثانياي ثترؤلي عيراقي كة لة 70% هي كوردة رِيَكنةكةوتن دواي نةماني صدام و كةلة رِةقي بؤش وهوشياري دبلؤماسي ئةمةريكي طرفتي بؤرسةكة هةر بة طةرمي مايةوة. تا كؤبؤنةوةي (G 8) لة (sea island) لة ويدا لةسةر دابةشكردني بؤرسةكان دةستيان خستة دةستي يةكتريةوة. ***.

دويَني واتة 28/06/2004 كؤبونةوةي ناتؤ لة توركيا دةستي ثيَكرد. لةم كؤبونةوةيةشدا ئةمةريكا براوةي يةكةمة. بؤ؟ بؤش دةيةويت بة هؤي هيَزي ناتؤوة (بةرذةوةندي ثترِؤلَي) خؤي بثاريَزيَ. بؤ بؤش وطروثة سياسيةكةي بؤ زياتر وةرطرتني رِةزامةندي ميديا و ئةنداماني ناتؤ بؤ نيَت ثاكي خؤي لة عيراقدا (طةرِانةوةي دةسةلآت بؤ عيراقيةكان كة برِيار بوولة 30/06/2004 بطةرِيَنيَتةوة بؤ عيراقيةكان دوو رِؤذي ثيَخست). ئةمانة كورتة سةرنجيَكة بوون لة سياسةتي زلهيَزةكان لة دؤزي عيراقدا.

ئةم بابةتة ض ثةيوةندي بةكوردةوة هةية؟

(كةركوك طرفت نية، تا ضارةسةري بؤ بكريَت... بةلَكو كةركوك دؤزيَكي سياسية دةبيَ بطؤرِييَ) ثةيوةندي ئةم بابةتة بة كوردةوة زؤرة. وةلي لة بةر ئةوةي (بةرزاني و تالَةباني) لةئاست هوشياري و كارةمي هونةري دبلؤماسي جيهاندا مرؤظي ئةستيرةيةكي ثريمتيفين ليَ تيناطةن. بؤية كورد و كيَشةكةي كةوتة كةنار و زيرابي بةرذةوةندي زلهيَز و ناسيوناليستي عةرةبةوة. (كورد طةوجة) ئةطةر كورد طةوج نةبواية دةبواية لة ماوةي لكاندني باشورةوة بة عيراقةوة. خؤي بؤ خؤيندنةوةي كةركوك تةيار بكرداية ضونكة جةوهةري طرفتةكةمان لةو شارةوة سةرضاوةي وةرطرتوة. لة سةردةمي ئةنتةرنيَتدا كورد ئةطةر لة رِؤلَي كةركوك لة وةرضةرخانة سياسيةكان نةطات. لة ذيانيش تيناطات. طةوجي(بارزاني وتالَةباني) لةوةدا بوو بة جامانةي سور و دةسبيحي ئةبلةقي سليمانيةوة بؤ ئيستراتيجيتي ناسيوناليستي عةرةبي

 (ثاراستني يةكثارضةي عيراق) سةماياندةكرد. بةبيَ ثالَثشتي بؤ ثاراستني مافي كورد تيَدا. دةكريَ كةسانيكي زؤر طلةي لة ئةمةريكا لةودا بكةن كوردي فرؤشت و ئاخر ئةمةريكا بةرامبةرةكةي هوشيار و بةرنامةيةيك سياسي مؤديرن نةخاتة بةر دةستي و خؤي وةك هيزيكي سياسي نيشان نةدا ئةمةريكا بة ضةتة يان بةكري طيراو مليشاي مامةلةيان لة تةكدا دةكات. (يةكيتي و ثارتي) وابوون.

بة ثيَي ئةو رِونكردنةوةي نووسيمان. ماداميكي ضةق و قورساي كةركوك رِؤلي مةزني لاي زليهزةكان هةية كةواتة كةنترِولَكردني كةركوك لة لايةن هةر لايةنيَكة بيَت ئةوة. ئةو لايةنة رِؤلَ و قورساي لة جيهاندا هةية.... لة دواي برِياري سوكايةتيثيكردن بة كوردةوة لة 01/06/2004 ئةطةر هةر دوو ملؤزمةكة(بةرزاني و تالَةباني) كةميَك ويذدان و مورالَي مرؤيان هةبواية دةيانتواني بة شةو رِؤذيك تةواو رِةوتي سياسي ناوضةكة و ئيستراتيجي ئةمةريكيان لة كؤبؤنةوةي (G 8) بخستاية ذيَر ثرسيار و طرفتي كورديةوة. بة ضي؟؟؟ بةوة :

1)      بة برِياريَكي ثةرِلةمان كةركوكيان بكرداية بة ثايتةختي كوردستان و ثةرلةمان و دةزطاكانيان بؤ بطويزايةتةوة.

2)      خؤكشانةوة لة وةزارةتةكاني عيراق.

3)      دةستنيشانكردني سنوري باشوري كوردستاني فيدريالي بة موسل و خانةقينةوة.

4)       دةستنيشانكردني رِيَذةي دةرهيَناني ثيترؤلَي كورد لة كةركوك و كانة ثترؤلَيةكاني تري كوردستانةوة نةك (دةست نيشانكردني رِيَذةي ثارةي ثترؤل بؤ كوردستان)ضونكة رِيَذةي دةرهيَناني ثيترِؤلَ لة عيراقدا لة دواي سالي 1936 بة 70% لة كانةكاني كوردستانةوة دةردي**** كورد هةر رِيَذةيةكي بةركةوي دؤرِاوة.

5)      رِؤلَي شةقامي كورديان طثنةكرداية.

 ئةطةر ئةو دوو ملؤزمة طةوجانة ئةمةيان بكرداية ئةوة ئيستا لة كؤبونةوةي ئةستةمبولدا لة جياتي هوشيار زيَباري يةكيك لةو دوو ملؤزمة ئةطةر بة شيوةي ضاوديريش بواية ئامادة دةبوو و كيشةي كورديش لة هةردوو كؤبونةوةي (ئةستةمبول و G8) بابةتي طفتوطؤ و رِؤلَي طرنطي دةبيني ئا بةم شيَوةية زليَهيزةكاني دونيا رِوويان لة ثرسياري كوردي دةكرد.

(كةركوك كوردي رِزطار دةكرد... نةك كورد كةركوك رِزطار بكات). جا برا قسة بؤ كيَ دةكةيت؟؟؟؟؟

خويَنةري بةرِيّز بؤ ئةوةي رِاستي ئةوةت بؤ دةركةوي ثيَش هاتني ئةم نةطبةتية. لة ضةند ووتاريَكدا مةزةنةم كردبوو... برِوانةي ئةم ناونيشانة (www.chingiani.de (ووتارةكاني ثيَش هاتني سالَي 2004 م.

سةرضاوةكان :

1)      نصر بلا حرب.... ريتشاد نيكسون.

2)      التاخي... العدد 4246 سوالَنامةكةي بةرزاني و تالَةباني.

3)      طؤظاري ئةلَماني زمان (FOCUS) ذمارو 25 –2004 رِؤذي 14/06/2004

4)     تاريخ الوزارات العراقية.... السيد عبدالرزاق الحسين.

28/06/2004

 

 بؤ ثةيوةندي لةطةلَ نووسةر:  mehabadk@hotmail.com

info@kurdistannet.org

ضاثيكة

كاتي بلآوكردنةوة 

www.kurdistannet.org