www.kurdistannet.org 03:42 i-checksum="25470" endspan -->

 

 

نازانم بؤ كورد لة جياتي ئةمريكا دذي هةلَّبذاردنةكاني (سيستاني) ن!!! ... هشام ئاكرةيي

 

لةدواي أصكةوتني 15ي مانطي نؤظةمبةري 2003 دةربارةي دروستكردني حكومةتصكي كاتي لة عيراق، (سيستاني) كة ثصاوصكي ئاينيية و لة شاري نةجةفي عيراقدا دادةنيشصت، داوايكرد ئةنجوومةني كاتي دةستوور لة هةلَبذاردنصكدا دةستنيشان بكرصت، نةك لة لايةن مةجلسي حوكم يان ئةمريكيةكان. ئةم ثصشنايارةي (سيستاني) لة لايةن كوردةوة أةتكرا وهةموو لايةنةكاني تري ناو ئةنجوومةني حوكم ثةسةنديانكرد.

هةلَبةتة أةتكردنةوة و نةأازيبووني كورد لة سةر ئةو ثصشنيارة لةوانةية بؤ أةزامةندي ئةمريكا بصت. ئةمريكيةكان نةياندةويست ئةو ئةنجوومةنة لة لايةن خةلَكةوة دابنرصت، ضونطة طومانيان هةية ئيسلاميةكان و كؤنة بةعسيةكان ببنة بةرندةي ئةو هةلَبذاردنانة. لايةني كوردي ئةم هةلَوصستةي خؤي بةخؤأايي بة ئةمريكيةكان بةخشي، هةر وةكوو بة خؤأايي بةشداري شةأي داطيركردني عيراق بوون و بةم شصوةية نةتةوةثةرستةكاني عةرةب و شيعةكان و سني مةزهةبةكاني عيراق بوون بة دوذمني كورد و هةلَوصستي خؤيان دةربارةي فصدرالي بؤ باشووري كوردستانيان، توند و تيذتريان كرد.

باشة، باشتر نية بؤ كورد أازي بن لة سةر ئةو هةلَبذاردنانة وبةرامبةر ئةو أازيبوونةي خؤيان داوا لة شيعةكان بكةن تةعريبكردني هةرصمي كةركوك وئاسةواري تةعريب لة كوردستان نةهصلَن تاوةكوو سةرذمصرصك بةرصوةببرصت و بةم شصوةية دةتوانن ئةنداماني ئةنجوومةني دةستوور هةلَبذصرن لة جياتي دةستنيشانكردن. هةروةها ثةلة بة طةأانةوةي كةركوكيش دةكرصت بؤ كوردستان، وةك ئةنجامصكي ئاسايي ئةو هةلَبذاردنانة. بةلَام بةداخةوة كورد هةموو هصلكةي خؤي خستووة سةبةتةي ئةمريكا و ئةمريكا خةريكة يةكة يةكة دةيانشكصني. دةبا كورديش هةلَبذادنةكان بيكةن بة مةرج بؤ دروستكرني حكومةتي كاتي و كؤمسيؤني دةستوور لة عيراق، بة مةرجصك بارودووخي شارة تةعربيكراوةكان و كوردة فةيليةكان ئاسايي بكرصتةوة. بةم شصوةية دروستكردني حكومةتي كاتي بةدوادةخرصت و بة كوردستانيكردنةوةي شارة كوردستانيةكان خصراتر دةكرصت. كورد دةبص لايةنطري هةلَبذاردنةكان بن لة عيراق، بةو مةرجانةي سةرةوة. ئةطةر ئةمريكا لةبةر خاتري بؤش و هةلَبذاردنةكاني ئةمريكي دةيةوصت حكومةتصك لة عيراق دروست بكات، بؤ ئةوةي كورد لة طةلَ ئةو سياسةتةي ئةمريكادا بصت، دةبص ئةمريكا بةرذةوةنديةكاني كورد أةضاو بكات.

كورد دةبص زياتر بةرذةوةنديةكاني خؤيان بثارصزن لةوةي بةرذةوةنديةكاني ئةمريكا ضونكة تاوةكوو ئصستا ئةمريكا هيض بةلَصنصكيان بة كورد نةداوة و بطرة ئةوان زياتر لة عةرةبةكان دذي فصدرالَي نةتةوةيين بؤ كوردستان.

دروستبوون و هةلَبذاردني ئةنجوومةنصكي ئيسلامي نابص ببصتة جصطاي مةترسي كورد. ئصستا ئيسلاميةكان بصنة سةر دةسةلَات باشترة لةوةي ثاش دوو يان سص سالَي تر. ئةوة كصشةي ئةمريكاية عيراقي عةرةبص ببصتة ئيسلامي يان نا، نةك كصشةي كوردة. ئةطةر ئةمريكا بيةوصت كورد أؤلَصكي ئيجابي و ئةرصني لة طؤأانكارية ديموكراسيةكاني عيراقدا بطصرصت، ئةوة دةبص لة سةرةتادا ئةو مافة ديموكراسيانة بة طةلي كورد بدات. ئةويش ئازادي بأياردانة لة سةر مافي ضارةي خؤنووسيني طةلي كوردستان. كورد نابص دوذمنايةتي طةلاني تري عيراق بكات لة سةر خاتري ئةمريكا لة كاتصكدا خودي ئةمريكا دةيةوص خؤي بكاتة ثياو ضاك. باشة بؤ ئيمةي كورد خؤمان دةكةينة قورباني بةرذةوةنديةكاني ئةمريكا و عيراقي "ديموكراسي" و بةرامبةر ئةوة ئةمريكا مافةكاني كورد ثصشصل بكات!!

ضؤن ئةمريكا لةبةر خاتري بةرذةوةنديةكاني خؤي هاتؤتة عصراق و سةددامي لابرد، بة هةمان شصوة دةبص كورد بير لةوةدا بكاتةوة، كام عيراق لة بةرذةوةندي كورددا دةبصت. ضؤن ولَاتاني دةوروبةر مةرج لة سةر ئةمريكا و عيراق فةرز دةكةن و ئةمريكا بةرذةوةنديةكاني ئةو ولَاتانة أةضاو دةكات، بة هةمان شصوة دةبص كورديش هةولَ بدات عيراقصك دروستبكات كة سةنط و قيمةتي كورد طةورةتر بكات لاي ئةمريكا و ئةوروثا. واتة دةبص كورد لصكيبداتةوة، عيراقصكي خاوةن كام سيستةم لة بةرذةوةندي كورددا دةبص. هةروةها دةبص زؤر هاوكصشة و كارت لة دةستي كورددا بصت و لة كاتي ثصويست بةكاريان بصنصت.

خوياية هصزة ئيسلاميةكاني عصراق بة هةموو بالَةكانيانةوة ضاوةأصي كؤتايي هاتني دةسةلَاتي مةدةني ئةمريكان لة عصراق و ضاوأصن بة شصوةيةكي قانووني عصراق أزكاربكرصت، ئةو كاتة بةبص سصودوو ئةو هصزة ئيسلاميانة كة زؤرينةي عيراق ثصكدصنن، دةولةتي ئيسلامي لة عيراق أادةطةيةنن و ئةو دةستوورةي بة سةرثةرشتي ئةمريكا بؤ عصراق دادةنرصت، دةيطؤأن، بة حوكمي هةلَبذاردن و دةنطدان و هةتتا هصزيشةوة. واتة ئصمة ضاوةأصي دةولةتصكي ئيسلامصن بة ثصضةوانةي خواست و يستةكاني ئةمريكا. ئةمريكا دةبص بة أاشكاوي ئةو أاستية بزانصت و نابص لايةني كوردي هةولَ بدات ئةم أاستية لة ئةمريكا بشارصنةوة. ئةمريكا دةبص دوو أوويي ئةو هصزة ئيسلاميانة بزانصت. دةبص ئةمريكا بزانصت ئةطةر كورد لة هاوكصشةي سياسي عصراقدا دوورةصةرصز أاوةستصت، ئةوة عصراق بةرةو توندأصيي ئيسلامي دةأوات. ئةو هصزة ئيسلاميانةي لة ناو ئةنجوومةني حوكمي عصراقدان، طةورةترين دوذمناني ئةمريكان و بة زووترين كات دةلةتي ئيسلامي عصراق أادةطةيةنن و وةك هصزركاني تري ئيسلامي دذي ئةمريكا أادةوةستن.

ئةطةر ئصمة دان بةوةدا بنصين كة (سيستاني) و ئةنجوومةني دةسةلَات و حزبي دةعوة و موقتةداي كوأي سةدر و هصزة سونيية عةرةبةكان، دذي ئةمريكان و بصدةنطبوونيان تةكتيكصكي كاتيية، ئةوة كورد نابص دذايةتي ئةو ئصكة بكات. با كورد لةو ململانص يةدا فاكتةرصكي بصلايةن نةبصت. ئةو كاتة ئةمريكا طرنطي أؤلَي كوردي تصدةطات و بة جؤرةي ئةو طرنطية، دان بة مافي كورددا دةنصت و دةسةلَات دةكةوتة دةستي كورددا. ئةطةر ئةمريكا عيراقصكي ئيسلامي خرابتر لة ئصران و ئةفغانستاني دةوصت، با ثصرؤزيبصت. هصزة ئيسلاميةكان و تيرؤري جيهاني نة بة ديموكراسي و نةش بة طةشةسةندني ئابووري واز لة بةرةنطاربوونةوةيان دصنن دذ بة ئةمريكا. ئةمريكا بةبص كورد نة دةتوانص ديموكراسي لة عيراق بةرثابكات و نةش ئاسايشي عيراق بيثارصزصت. ولَاتاني دةوروبةريش ناتوانن ئةو كارة بؤ ئةمريكا بكةن، ضونكة هةمووان دذي ئةمريكان بة توركياشةوة و هةموويان دذي بةرذةوةنديةكاني ئةمريكا كار دةكةن.

بة ثاشطةزبوونةوةي كورد لة دذايةتي كردني ئيسلاميةكان و طصأاني أؤلَصكي ضالاك لة دروستكردنةوةي عيراقدا، طرنطي خؤي ثصشاني ئةمريكا دةدةن. هةروةها هصزة ضةث و سوسياليستةكاني عيراقيش دووضاري هةأةشةي ئيسلاميةكان دةبن و ناضار دةبن بةرةو كورد بصن، نةك دذايةتي كردني كورد وةك ضؤن ئصستا دةكةن.

كورد نابص بة خؤأايي نة خزمةتي بةرذةوةنديةكاني ئةمريكا بكات و نةش ثشتطيري لايةنة عيراقيةكاني تر بكات ضونكة لة سياسةتدا خيرخوازي خوداوةندانة، نية.